30 Ιαν 2008

ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ: ΟΧΙ, ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ "ΑΘΑΝΑΤΗ ΨΥΧΗ"

Οι Έλληνες είμαστε κατά συντριπτική πλειοψηφία ορθόδοξοι χριστιανοί - τουλάχιστον έτσι γράφει η ταυτότητά μας. Όμως εγώ εδώ και καιρό είμαι συνειδητά άθεος. Κι αυτό γιατί η ανθρώπινή μου αξιοπρέπεια, η μόρφωσή μου και η λογική μου δεν μού επιτρέπουν πιά να βαυκαλίζομαι με θρησκευτικές παραμυθίες, ώστε να προστατέψω το νου μου από τον τρόμο του θανάτου κι από την απειλή του κενού. Το ότι αυτό συμβαίνει σε πανανθρώπινη κλίμακα, από τις απαρχές της ανθρωπότητας, δεν είναι δικαιολογία.

Κεντρικό ζήτημα στις συζητήσεις περί θρησκείας είναι το θέμα της Αιώνιας Ζωής. Με τον έναν ή τον άλλο τρόπο όλες οι θρησκείες τάζουν χωρίς φειδώ ό,τι βολεύει την κοσμοθεωρία της καθεμιάς, από Παράδεισους και Ουρί που σερβίρουν πιλάφια έως την μετενσάρκωση και την Αιώνια Νιρβάνα. Ας δούμε όμως τί λένε οι Σκεπτόμενοι Άνθρωποι επ αυτού:



Ο άνθρωπος πρέπει να γνωρίζει ότι οι ηδονές, οι απολαύσεις, το γέλιο και η ευχαρίστηση, αλλά και οι λύπες, ο πόνος, η μελαγχολία και ο θρήνος, δεν προέρχονται από πουθενά αλλού, παρά μόνο από τον εγκέφαλο.
Ιπποκράτης (460-370 π.Χ.)

Η ανθρώπινη φύση αρέσκεται να εθελοτυφλεί, να κοροιδεύει τον εαυτό της. Σε έναν βαθμό, είναι υγιέστατο να πιστεύεις βαθιά σε μιαν Αγαθή Θεότητα και σε μιαν Αθάνατη Ψυχή, λύνονται αυτόματα σχεδόν όλα σου τα προβλήματα. Και η συντριπτική πλειοψηφία του ανθρώπινου γένους διαλέγει αυτόν τον δρόμο. Έτσι ακόμα κι ο Νομπελίστας Sir Francis Crick, ο διαπρεπής φυσικός, βιοχημικός και νευροεπιστήμονας, ο άνθρωπος που μαζί με τον James Watson ανακάλυψε το 1955 το DNA, ο γίγαντας αυτός του πνεύματος, διστάζει να πει σταράτα την επιστημονική του Αλήθεια, και την παρουσιάζει σαν κάτι που με «έκπληξη» «ανακαλύπτει». Εισάγει λοιπόν την έσχατη ανακάλυψη του όχι σαν κάτι αυτονόητο κι αναμενόμενο, όπως ίσως θα άρμοζε, αλλά σαν «μια εκπληκτική υπόθεση».

Η Ανθρωπότητα έχει συνθηκολογήσει με την ιδέα ότι δεν είναι το κέντρο του Κόσμου, έχει δεχτεί την θεωρία της σχετικότητας και την κβαντική φυσική, αν και όχι σε όλη την έκταση των συνεπειών της, αλλά αποκαλεί την διαπίστωση ότι δεν υπάρχει δυισμός ψυχής-σώματος, μια «εκπληκτική υπόθεση»…

Sir Francis Crick (1916-2004)

«Η Εκπληκτική Υπόθεση είναι ότι «Εσύ», οι χαρές σου και οι λύπες σου, οι αναμνήσεις και οι φιλοδοξίες σου, η αίσθηση της προσωπικής σου ταυτότητας και της ελεύθερης βούλησης, στην πραγματικότητα δεν είναι τίποτα περισσότερο από την συμπεριφορά μιας τεράστιας συνάθροισης νευρικών κυτττάρων και των μορίων τους. (…) Η υπόθεση αυτή είναι τόσο ξένη προς τις αντιλήψεις των περισσότερων σημερινών ανθρώπων, που μπορεί πράγματι να χαρακτηριστεί εκπληκτική.

Οπωσδήποτε, δεν κατανοούμε ακόμη τι ακριβώς συμβαίνει σε πολύ μικρές αποστάσεις (μέσα στον πυρήνα του ατόμου), σε εξαιρετικά υψηλές ενέργειες και σε πολύ μεγάλα πεδία βαρύτητας. Αλλά σε σχέση με τις συνθήκες που συνήθως αντιμετωπίζουμε πάνω στην γη (όπου ένα άτομο μετατρέπεται σε ένα άλλο μόνο υπό πολύ ειδικές περιστάσεις), οι περισσότεροι επιστήμονες θεωρούν πως η ατέλεια των γνώσεών μας έχει ελάχιστη (ή και μηδενική)σημασία όσον αφορά την προσπάθειά μας να κατανοήσουμε τη νόηση και τον εγκέφαλο.

Ένας σημερινός νευροβιολόγος δεν χρειάζεται τη θρησκευτική έννοια της ψυχής για να εξηγήσει τη συμπεριφορά του ανθρώπου και των άλλων ζώων. Αυτό θυμίζει την ερώτηση που έθεσε ο Μέγας Ναπολέων, όταν ο Pierre-Simon Laplace του εξήγησε τη λειτουργία του ηλιακού συστήματος. «Πού εμπλέκεται ο Θεός σε όλα αυτά;», ρώτησε. Ο Laplace του απάντησε: «Μεγαλειότατε, η υπόθεση αυτή δεν μου είναι αναγκαία». Δεν πιστεύουν όλοι οι νευροεπιστήμονες ότι η ιδέα της ψυχής είναι ένας μύθος – ο Sir John Eccles είναι η πιο αξιοσημείωτη περίπτωση – αλλά το πιστεύει σίγουρα η πλειονότητά τους.

Πολλοί μορφωμένοι άνθρωποι, ιδιαίτερα στον δυτικό κόσμο, συμμερίζονται την πεποίθηση ότι η ψυχή αποτελεί μια μεταφορά και ότι δεν υπάρχει προσωπική ζωή πριν από την σύλληψη και μετά τον θάνατο. Μπορεί να αποκαλούν τον εαυτό τους άθεο, αγνωστικιστή, ουμανιστή, ή απλώς ξεστρατισμένο πιστό, πάντως όλοι αρνούνται τα βασικά αξιώματα των παραδοσιακών θρησκειών. Κι όμως, αυτό δεν συνεπάγεται ότι στην καθημερινή τους ζωή σκέφτονται με ριζικά διαφορετικό τρόπο από τους υπόλοιπους ανθρώπους.

Υπάρχουν, φυσικά, μορφωμένοι άνθρωποι, που πιστεύουν ότι η Εκπληκτική Υπόθεση είναι τόσο εύλογη ώστε δεν θα έπρεπε να αποκαλείται εκπληκτική. Υποψιάζομαι ότι πολλοί δεν έχουν αντιληφθεί όλες τις συνεπαγωγές αυτής της αντίληψης. Μερικές φορές μου φαίνεται κι εμένα δύσκολο να αποφύγω την ιδέα του ανθρωπίσκου μέσα στο κεφάλι μας, στην οποία πολύ εύκολα γλυστράει κανείς.
Sir Francis Crick, An Astonishing Hypothesis, 1995
Ελληνική μετάφραση, Εκδόσεις Κάτοπτρο, 1997

Ο «ανθρωπίσκος» στο τελευταίο απόσπασμα είναι ο περίφημος Homunculus. Προσέξτε, όχι ο αισθητηριακός ανθρωπίσκος, ο άλλος, ο φιλοσοφικός, αυτός ο νοητός ανθρωπάκος, που κατοικεί μέσα στην γκλάβα μας και που αντιστοιχεί περίπου στον «εαυτό μας», στο «εγώ μας» ή στην «ψυχή μας». Αυτός ο ανθρωπίσκος κατοικεί μεν στο κεφάλι μας, δηλαδή στο σώμα μας, αλλά δεν είναι το σώμα μας, είναι απλά ο κυβερνήτης του σώματος αυτού, όπως περίπου οι πιλότοι ενός F-16 δεν είναι το F-16… και όταν αυτό αρχίσει να κάνει νερά, πηδάει με το αλεξίπτωτο και σώζεται… Αυτή είναι η απατηλή νοητική εικόνα που έχει η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων για την συνείδηση, για το σώμα, και για την "Σωτηρία" – τη "μετά Θάνατον ζωή"...

[...]

[προδημοσίευση από το "Ταξίδι Χωρίς Επιστροφή"]

18 σχόλια:

Alexandros είπε...

Υπέροχο το ποστ σου.Αν θέλεις δες αυτό : http://paramethorios.blogspot.com/2007/07/blog-post_29.html
μπορεί να σε ενδιαφέρει.

Ανώνυμος είπε...

Αθάνατη ψυχή δεν υπάρχει, αλλά υπάρχει αθάνατη βλακεία.
Στην αρχαία Αίγυπτο, είχαν ένα απο τα καλύτερα ημερολόγια του αρχαίου κόσμου. Τους ήταν απαραίτητο γιατι η οικονομία τους στηρίζονταν στις πλημμύρες του Νείλου και έπρεπε να μπορούν να τις προβλέπουν. Το ημερολόγιο αυτό όμως ήταν επτασφράγιστο μυστικό του ιερατείου για να μπορούν να λένε στους πιστούς "φέρτε προσφορές να θυσιάσουμε στους θεούς για να πλημμυρίσει το ποτάμι".
Και αν τότε οι πιστοί είχαν άλλοθι πως τους κρατούσαν στην άγνοια, σήμερα ποιό είναι το άλλοθί τους όταν πχ. σπάνε τα σινεμά που παίζουν τον "τελευταίο πειρασμό";
Ποιό είναι το άλλοθί τους που όταν διαβάζουν επιστημονικές αποδείξεις όχι μόνο δεν πείθονται αλλά επιτιθονται και σ΄αυτούς που τις παρουσιάζουν;
Φοβάμαι πως ότι και να κάνουμε , ότι και να πούμε η αθάνατη αγωνία του ανθρώπου για τον θάνατο σε συνδιασμό με την αθάνατη λαιμαργία κάποιων για εξουσία, θα διαιωνίζουν το σκοτάδι.

Rodia είπε...

Ετσι ειναι Γατουλη μου!:-) Εφριξα με ολα οσα συμβαινουν αυτες τις μερες, λες και ειμαστε Ιραν και βαλε. Αλλα τι να περιμενει κανεις οταν "η βαση της χριαστιανικης θρησκειας ειναι η πιστη στην Ανασταση"..?
..θα ξυπνησουμε ομως.. που θα παει πια..

Urfurslaag είπε...

Ως συνηθως συμφωνώ με το ποστ σου -αν και ως συνηθως-το βρίσκω κάπως φλύαρο...

Αλλά από εδώ πέρασα για να σε ρωτήσω ενα πράγμα: γιατι σου τη σπάει το ύφος μου;

Η ερώτηση δεν ειναι τσαμπουκαλεμένη ούτε έχω καμιά διάθεση για καβγά μαζί σου...το αντίθετο μάλιστα.Με προβληματίζει που σου τη σπάει το υφος μου, αν την σπάει σε σένα που πιστεύω ότι έχουμε μια σχετική συμβατότητα στη σκέψη τότε φαντάσου τι γίνεται γενικά...

Αυτά σε μια προσπάθεια να γίνουμε όλοι καλύτεροι άνθρωποι...ή γάτοι... ή ροζ τερατάκια...γουατέβερ.

Μιλτιάδης Θαλασσινός (Μαύρος Γάτος) είπε...

Καλησπέρα- είδα τα σχόλιά σας, θα επιστρέψω αργότερα να απαντήσω - δεν προλαβαίαιαιανω...

Μαύρος Βέγγος

Δινονόη είπε...

"Όσο για τα θαύματά σας,δε με εντυπωσιάζουν.Όλοι οι πονηροί έχουν κάνει θαύματα και όλοι οι ηλίθιοι τα έχουν πιστέψει.Για να πεισθώ για την αλήθεια ενός θαύματος,πρέπει προηγουμένως να πεισθώ ότι το γεγονός που το αποκαλείτε έτσι είναι παντελώς αντίθετο με τους Νόμους της Φύσεως,γιατί μόνο όταν είναι έξω από αυτήν μπορεί να περάσει για θαύμα.Και ποιος γνωρίζει τη Φύση αρκετά καλά,ώστε να τολμήσει να βεβαιώσει σε ποιο ακριβώς σημείο αυτή ξεπερνιέται ή παραβιάζεται;Για να γίνει συνεπώς πιστευτό ένα θαύμα δεν απαιτούνται παρά μόνο δύο παράγοντες,ένας θαυματοποιός και μια δυο γυναικούλες.Έλα τώρα,μην ψάχνεις άλλα στηρίγματα για την πίστη σου.Όλοι οι ιδρυτές θρησκειών έκαναν αυτά που αποκαλείτε θαύματα και,τί περίεργο,όλοι τους βρήκαν ανόητους να τους πιστέψουν...Αχ φίλε μου,αν ο Θεός σου όντως υπήρχε,θα είχε τόση ανάγκη από θαύματα,μαρτύρια και προφητείες για να στήσει την αυτοκρατορία του;"

Μαρκήσιος Ντε Σαντ

Καλησπερα Μαυρε Βαγγε :)

Dreamer & the full moon είπε...

Αν και γενημεννος στη "χρονια το αρουραιου", ταυτιζομαι σε πολλα σημεια με τις ανησυχιες ενος "Μαυρου Γατου"... συνοδοιπορος και γω στο ιδιο ταξιδι χωρις επιστροφη...

Φιλε Γατε δεξου μια παροτρυνση. Διαβασε το αριστουργημα του Χ.Θεοδωριδη "Επικουρος, η αληθηνη οψη του αρχαιου κοσμου"

Φιλικα

Μιλτιάδης Θαλασσινός (Μαύρος Γάτος) είπε...

Ήρθα και είδα, Αλέξανδρε. Περιμένω το πακέτο Σ;-))))

Αλέξανδρε Σολωμάντζαρε, η εκμετάλλευση της ανθρώπινης αγωνίας είναι διαχρονικό σπορ... ήρθα κι απο σένα, χωρίς παγούρι Σ;))))

Μαρίνα μου, το κακό είναι ότι σε αυτήν την χώρα η συντριπτική πλειοψηφία επιλέγει να κοιμάται. Οπότε εμείς, γιατί ακριβώς φωνάζουμε;
Σ:-((((

Αγαπητέ Ούρφους δεν μιλούσα για το ύφος σου γενικώς, αλλά για το ύφος σου στο συγκεκριμένο βίντεο. Στην πορεία προβληματίστηκα πολύ σοβαρά μήπως έχω κι εγώ (στα γραπτά μου) το ίδιο ύφος- δεν έχω βγάλει ακόμα συμπέρασμα Σ;)

Γλυκό μου Παράλογο, σωστός ο Μαρκήσιος- πώς τον είπες; Ντε Κάτ;
Σ;))))

Αγαπητέ Dreamer ευχαριστώ για τα καλά σου λόγια και για το βιβλίο, δεν το ήξερα και θα το ψάξω. Τον Επίκουρο όμως τον ξέρω, δες αν θέλεις αυτό

brexians είπε...

poli kalo
entipwsiako
to ekana kai link sto blog mou..
an se enoxlei pesto kai 8a to vgalw!
aklo mina
demetrios

Μιλτιάδης Θαλασσινός (Μαύρος Γάτος) είπε...

Δημήτρη Συνταξιδιώτη, μεγάλη μου τιμή που σού άρεσε!

Αν αναφέρεσαι σε αυτά που γράφω κατά καιρούς για περιορισμούς στην αναδημοσίευση των κειμένων μου, δεν με πειράζει καθόλου η αναδημοσίευση, ίσα ίσα που την επιδιώκω. Θα με πείραζε η αναδημοσίευση με κίβδηλη υπογραφή, ή χωρίς την αναφορά της πηγής.

Καλό μήνα επίσης, φίλε μου!

Ανώνυμος είπε...

Κοιτάξτε,
εσάς μπορεί να σας συμφέρει να μην υπάρχει αθανασία της ψυχής ούτε Θεός δικαιοκρίτης που ενδιαφέρεται για την διαγωγή μας. Εμένα πάλι με συμφέρει να υπάρχει.

kopria είπε...

Εξαιρετκό άρθρο...

aeroxeimarros είπε...

Θαυμάσιο το άρθρο σου φίλε!

Απλά μία -αν μου επιτρέπεις- διόρθωση:

Λες:"Το ότι αυτό συμβαίνει σε πανανθρώπινη κλίμακα, από τις απαρχές της ανθρωπότητας, δεν είναι δικαιολογία."

όχι, η επικρατούσα άποψη της σύγχρονης επιστημονικής κοινότητας για την συνείδηση του ανθρώπου στις απαρχές της ιστορίας του είναι ότι δεν ήταν ούτε θρησκευτική ούτε άθεη αλλά μυθική.

Δεν ήταν σε θέση ο τότε άνθρωπος να διακρίνει έννοιες, ζούσε εντός του ιερού, μέσα στον μύθο του.

Αυτά, για να μη νομίζουν κάποιοι ότι ο άνθρωπος ξεκίνησε ως θρήσκος εκ φύσεως, απλά κάποια μεταβλητή υποβοήθησε την εμφάνιση της Θρησκείας κατά την εξέλιξη του...

Μαύρος Γάτος είπε...

Καλησπέρα φίλοι.

Ανώνυμε, αν και πέρασε πολύς καιρός, λυπάμαι που θεωρείτε τον εαυτό σας "καλό" άνθρωπο, ενώ σπεύδετε να με λοιδωρήσετε μιλώτας για μένα χωρίς να με γνωρίζετε - όμως δεν μύ φαίνεται παράξενο, αυτη η τακτική είναι εξαιρετικά προσφιλής στους κύκλους σας. Μην είστε λοιπόν τόσο σίγουρος ότι σας συμφέρει, αν δεν κάνω λάθος η συκοφαντία και η λοιδωρία είναι αναρτίες.
Επί του θέματος:΅δεν είναι θέμα συμφέροντος η αλήθεια κύριε.

Πολύκαρπε, σ ευχαριστώ!

Αεροχείμαρρε: τεχνικά μάλλον έχεις δίκιο, πρακτικά όμως η ανθρωπότητα εφήυρε τον Θεό τόσο παλιά, πολύ πριν εφεύρει την γραφή κι αρχίσει η Ιστορία, έτσι που το προγενέστερο στάδιο μοιάζει σχεδόν αμελητέο...

Dyer είπε...

Ως ψυχή ορίζεται η άυλη ουσία η οποία δημιουργείται από τον Θεό κατά τη σύλληψη του ανθρώπου και αποτελεί την έδρα της προσωπικότητάς του, επιζεί δε μετά τον θάνατο του σώματος και είναι υπεύθυνη και υπόλογη για την συμπεριφορά μας στον μάταιο τούτο κόσμο.
Το γεγονός ότι ο άνθρωπος, με την χρήση χημικών ουσιών, οδηγείται σε παραισθησιακές καταστάσεις με απώλεια συνειδήσεως αποδεικνύει ότι υπεύθυνοι για την «αίσθηση της προσωπικής του ταυτότητας και της ελεύθερης βούλησης» είναι κάποιες ηλεκτροχημικές διεργασίες στον εγκέφαλο οι οποίες μάλιστα είναι ευάλωτες από τις υλικές ουσίες.
Τώρα σαυτές τις καταστάσεις πως αντιδρά το άϋλο με το υλικό, το φθαρτό με το άφθαρτο (η ψυχή με τη χημεία) ένα Θεός ξέρει …….?
Μαύρε γάτε φάε όλα τα ποντίκια του μυαλού μας!!!

Ιοκάστη είπε...

Γεια σου κι από μένα Μαύρε Γάτε. Πολύ καλό άρθρο. Ένα από τα βασικά προβλήματα που δημιουργεί η "αθανασία της ψυχής" είναι αδιαφορία και απαξίωση της υπάρχουσας ζωής. Ο σκλάβος ελπίζοντας σε έναν παράδεισο παραμένει σκλάβος, ο φανατισμένος πιστός (της οποιαδήποτε θρησκείας) σφάζει με χαρά τους αλλόθρησκους γιατί έτσι και σ'αυτούς "δίνει την ευκαιρία" να κριθούν από τον θεό του και αυτός θα ανταμειφτεί για το "θεάρεστο" έργο του κλπ.

Το τραγικό είναι πως οι φανατισμένοι δεν σκέφτονται ποτέ αυτές τις συνέπειες. Και να υπήρχε αθάνατη ψυχή και τί έγινε; Τί διαφορά θα έκανε; Αυτό με εκνευρίζει εμένα, ο καθένας θα έπρεπε να ζει το τώρα όπως θέλει γιατί έτσι νιώθει κι όχι για το τί θα γίνει μετά θάνατον... Αλλά πάντα πρέπει να υπάρχουν κορόιδα, αλλιώς πως θα πλουτίζουν μερικοί "έξυπνοι";

Ανώνυμος είπε...

εντάξει όταν πεθάνετε και δείτε μπροστά σας το Χριστό τότε τα λέμε! ένας παππούς είχε πει μια φορά , κι αν όλα όσα λέει η εκκλησία είναι αλήθεια? εσείς διαπιστώστε το αυτό μετά το θάνατο, εγώ θα φροντίσω απο τώρα να κάνω πράξη τις εντολές του Χριστού γιατί αυτό που διδάσκει είναι μόνο αγάπη! εξάλλου ξεκάθαρα το λέει'' ο πιστεύων εις εμέ ουκ αποθάνειν αλλά έχει ζωήν αιώνιον!΄΄. αλλά λέει και το άλλο'' όστις θέλει πίσω μου ελθείν΄΄, οπότε μετο ζόρι να σωθεί κανείς δε γίνεται..καλή μετάνοια!

Σφήκας Ευάγγελος είπε...

Ανοησίες