ΥΠΟΘΕΣΗ ΑRT ATHINA: Η ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΗΓΟΡΟΥ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΟΘΕΣΗ OUTLOOK TOY 2003 (H ΙΣΤΟΡΙΑ ΕΠΑΝΑΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΜΕ ΒΟΥΛΓΑΡΑΚΗ ΑΝΤΙ ΒΕΝΙΖΕΛΟ)
Ο ΨΗΦΟΦΟΡΟΣ ΕΚΑΝΕ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΚΟ, Ή Ο ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΤΟΝ ΨΗΦΟΦΟΡΟ;
Πριν από κάποια χρόνια, στις δέκα Δεκεμβρίου του 2003, ο τότε Υπουργός Πολιτισμού Ε. Βενιζέλος κατέβασε έναν πίνακα ζωγραφικής του Thierry De Cordier από την έκθεση Outlook, επειδή ήταν (όντως) άσεμνος, υποστηρίζοντας ότι: "Η ελευθερία της Τέχνης περιορίζεται από το Νόμο και από το κοινό γούστο". Είχαν προηγηθεί έντονες αντιδράσεις για το έργο, προερχόμενες κυρίως από τον Γεώργιο Καρατζαφέρη και τον Μιλτιάδη Έβερτ.
Με δεδομένο ότο ο Ε.Β. είναι ένας πανέξυπνος άνθρωπος, και - πολύ περισσότερο - είναι ο ίδιος ένας ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΗΣ ΝΟΜΙΚΗΣ, θα περίμενε κανείς ν' αντιλαμβάνεται πως ο Νόμος και η Δημοκρατία δεν υπάρχουν για να προστατεύουν το "κοινό γουστο", την ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑ, την κάθε είδους ΙΣΧΥ. Η πλειοψηφία και η ισχύς ξέρουν πολύ καλά να προστατεύονται και να επιβάλλονται από μόνες τους.
Ο ΝΟΜΟΣ ΚΑΙ Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΔΥΝΑΜΟΙ ΚΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΜΠΟΡΕΙ Ν' ΑΚΟΥΓΕΤΑΙ Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΜΕΙΟΨΗΦΙΩΝ. Ο ΝΟΜΟΣ ΚΑΙ Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΓΙΑ ΝΑ ΕΜΠΟΔΙΖΕΤΑΙ Η ΤΥΡΡΑΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑΣ.
Να το ξαναπώ;
Ο ΝΟΜΟΣ ΚΑΙ Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΔΥΝΑΜΟΙ ΚΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΜΠΟΡΕΙ Ν' ΑΚΟΥΓΕΤΑΙ Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΜΕΙΟΨΗΦΙΩΝ. Ο ΝΟΜΟΣ ΚΑΙ Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΓΙΑ ΝΑ ΕΜΠΟΔΙΖΕΤΑΙ Η ΤΥΡΡΑΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑΣ.
Με δεδομένο όμως ότι ο Ε.Β. εκλέγεται στην ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ Θεσσαλονίκη, αν ο Ε.Β. ΔΕΝ κατέβαζε το έργο, θα δυσαρεστούσε πολλούς από τους ψηφοφόρους του και θα έβαζε σε κίνδυνο ένα μεγάλο μέρος των εκλογικών σταυρών του.
Δεν μπορώ να ξέρω ποιά ήταν η ΑΛΗΘΙΝΗ του άποψη για τον πίνακα, αλλά στην πράξη ΣΥΜΜΟΡΦΩΘΗΚΕ με αυτό που οι ψηφοφόροι του θα περίμεναν να κάνει (ή αυτό που ΕΚΕΙΝΟΣ θεωρούσε ότι οι ψηφοφόροι του περίμεναν από αυτόν), και ΒΙΑΣΕ τη φωνή της μειοψηφίας, ώστε να μη ζημιωθεί πολιτικά, ή ακόμα και να κερδίσει πόντους.
Με αυτόν τον τρόπο ΕΚΜΑΥΛΙΣΕ ακόμα περισσότερο τους ψηφοφόρους του, ΕΚΜΑΥΛΙΖΟΜΕΝΟΣ ακόμα περισσότερο κι ο ίδιος, ΒΙΑΖΟΝΤΑΣ το ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ της ΜΕΙΟΨΗΦΙΑΣ να έχει φωνή, ακόμα κι αν η ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑ "προσβάλλεται" από αυτήν.
Ή μήπως ήταν οι ψηφοφόροι που εκμαύλισαν τον πολιτικό, ΑΝΑΓΚΑΖΟΝΤΑΣ τον να παραβεί τις αρχές του για να επιβιώσει πολιτικά;;;;
Η κότα έκανε τ' αυγό, ή το αυγό την κότα;
Φαύλος κύκλος.
.
Η Γνωμοδότηση του Συνηγόρου του Πολίτη για την υπόθεση Outlook
(από την ιστοσελίδα artlook.gr)
O Συνήγορος του Πολίτη γνωμοδότησε στις 30 Μαρτίου 2004 σε ερώτημα που αφορούσε το πλαίσιο που καθορίζει την έκθεση έργων τέχνης και την αποτροπή λογοκρισίας. Το ερώτημα ετέθη στις 28.01.2004 μετά τα γεγονότα της αποκαθήλωσης του έργου στην έκθεση Outlook. Η γνωμοδότηση είναι πολύ σημαντική διότι θέτει, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, το πλαίσιο το οποίο καθορίζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις όσων διοργανώνουν ή συμμετέχουν σε εικαστικές εκθέσεις..
H γνωμοδότηση του Συνηγόρου του Πολίτη (την επισυνάπτουμε) aναφέρει ότι ακόμη και στην περίπτωση που θίγεται το θρησκευτικό συναίσθημα (άρθρο 13 παρ. 1 του Συντάγματος) το έργο πρέπει να συνεχίζει να εκτίθεται προειδοποιώντας το θεατή ότι ενδέχεται να προσβληθούν τα θρησκευτικά του συναισθήματα. Αφού αναπτύσσει τους διάφορους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσαν οι διοργανωτές της Outlook να υποστηρίξουν τη μη-αποκαθήλωση του έργου τέχνης και την προστασία του από πιθανούς βανδαλισμούς καταλήγει στο συμπέρασμα:
Η ματαίωση ή η συρρίκνωση της εκδηλώσεως εξ’ αιτίας του ενδεχόμενου παράνομων πράξεων, θα εγκαθίδρυε εμμέσως καθεστώς συναπόφασης και συναρμοδιότητας των κοινωνικών θυλάκων μισαλλοδοξίας ομού με τα συντεταγμένα πολιτειακά όργανα.
ΑΥΤΑ ΔΕΝ ΤΑ ΛΑΒΑΤΕ ΥΠ' ΟΨΙΝ ΚΥΡΙΕ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΒΕΝΙΖΕΛΟ ΟΤΑΝ ΚΑΤΕΒΑΖΑΤΕ ΤΟ ΕΡΓΟ, ΟΤΑΝ ΜΕ ΤΑ ΛΟΓΙΑ ΣΑΣ ΠΡΟΣΒΑΛΛΑΤΕ ΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ ΜΑΣ ΚΑΙ ΥΠΟΒΑΘΜΙΖΑΤΕ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΑΣ ΣΕ REALITY SHOW;;;;;;;;;;;;;
το πλήρες κείμενο της απόφασης:
ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ
Προς
τον Πρόεδρο και τα μέλη
του Διοικητικού Συμβουλίου του
Οργανισμού Προβολής Ελληνικού Πολιτισμού
Μπουμπουλίνας 42 106 82-ΑΘΗΝΑ
Αξιότιμες κυρίες και κύριοι,
Σας απευθύνουμε το έγγραφο αυτό στο πλαίσιο της εκ μέρους μας διερεύνησης, βάσει των αρμοδιοτήτων της Αρχής δυνάμει των άρθρων 3 & 4 του ν. 3094/2003. της από 28.01.2004 αναφοράς (αρ. πρωτ. 1546) των κ.κ. Β. Βλασταρά, Ιω. Ζιώγα, Λ. Καραμπίνη & Γ. Σκαλτσά. εκπροσώπων της ένωσης πολιτών που συστήθηκε με σκοπό την αποτροπή της λογοκρισίας εικαστικών έργων, σχετικά με την απόφαση απομάκρυνσης του εικαστικού έργου «Asperges me» του καλλιτέχνη Thierry de Cordier από την έκθεση «Outlook», την οποία διοργάνωσε ο Οργανισμός Προβολής Ελληνικού Πολιτισμού στο πλαίσιο της «Πολιτιστικής Ολυμπιάδας».
Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 3 παρ. 1 ν. 3094/2003 («Ο Συνήγορος του Πολίτη είναι αρμόδιος για θέματα που ανάγονται στις υπηρεσίες: ... των επιχειρήσεων των οποίων τη διοίκηση ορίζει άμεσα ή έμμεσα το Δημόσιο με διοικητική πράξη ή ως μέτοχος»), οι ενέργειες του «Οργανισμού Προβολής- Ελληνικού Πολιτισμού Α.Ε.» υπάγονται στον έλεγχο του Συνηγόρου του Πολίτη, διότι, αν και η Εταιρία αυτή λειτουργεί κατά τις διατάξεις του ιδιωτικού δικαίου, το μετοχικό κεφάλαιο της ανήκει εξ ολοκλήρου στο δημόσιο (άρθρο 6 παρ. 2 περ. ζ' ν. 2557/97), το διοικητικό της συμβούλιο ορίζεται με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού (άρθρο 6 παρ.2 περ. η' ν. 2557/97), ο ίδιος Υπουργός ασκεί εποπτεία για θέματα που ρυθμίζονται με τον ν. 2557/97, ενώ με κοινή απόφαση Υπουργού Οικονομικών και Πολιτισμού καταρτίζεται και τροποποιείται το καταστατικό της (άρθρο 6 παρ. 2 περ. ιβ' ν. 2557/97).
Εν προκειμένω, η απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου με την οποία αποσύρθηκε από την έκθεση το επίμαχο έργο, επιφέρει συνέπειες σε νόμιμο συμφέρον φυσικών προσώπων, υπαγόμενη έτσι στον έλεγχο της Αρχής βάσει της διάταξης του άρθρου 3 ν. 3094/2003, σύμφωνα με την οποία «ο Συνήγορος του Πολίτη ερευνά ατομικές διοικητικές πράξεις ή παραλείψεις ή υλικές ενέργειες ... που παραβιάζουν δικαιώματα ή προσβάλλουν νόμιμα συμφέροντα φυσικών ή νομικών προσώπων». Πρόκειται, συγκεκριμένα, για το συμφέρον, το οποίο αντιστοιχεί στην εξειδίκευση της κρατικής παροχής σε εκπλήρωση της (επιβαλλόμενης από τό άρθρο 16 παρ. 1 του Συντάγματος) κρατικής υποχρέωσης προς ανάπτυξη και προαγωγή της τέχνης, όπως επίσης και εκείνης του άρθρου 24 παρ. 1 για την προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος. Αν και δεν συνιστά άνευ άλλου τινός αγώγιμο δικαίωμα, το συμφέρον αυτό αντιστοιχεί σε υποχρέωση του κράτους, το οποίο οφείλει να το συνεκτιμά και να το σταθμίζει όποτε εικάζεται ενδεχόμενο σύγκρουσης αυτού με άλλα δικαιώματα ή νόμιμα συμφέροντα, όπως, λόγου χάριν, με την ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης όσων θεωρούν εαυτούς προσβαλλόμενους, στις περιπτώσεις δε αυτές η πρακτική εναρμόνιση της άσκησης των δύο συγκρουόμενων δικαιωμάτων ή συμφερόντων προφανώς προτιμάται σε σύγκριση με τον ολοκληρωτικό περιορισμό ενός απ' αυτά. Το υποκείμενο (φορέας) του νόμιμου συμφέροντος είναι μεν απροσδιόριστο, καθ' όσον πρόκειται για τους θεατές της έκθεσης, τυγχάνει όμως κατά χρόνο και τόπο προσδιορίσιμο, δεδομένου ότι η εν λόγω εκδήλωση, επρόκειτο, σύμφωνα με τις σχετικές εξαγγελίες, να διαρκέσει για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Με αυτή την έννοια, ως «φορείς» του συγκεκριμένου νομίμου συμφέροντος θα μπορούσαν να λογισθούν όλοι οι δυνάμει θεατές της έκθεσης, όλοι εκείνοι, δηλαδή, οι οποίοι είχαν την πρόθεση να βρεθούν στο χώρο αυτής κατά συγκεκριμένο χρόνο.
Η απόφαση απομάκρυνσης εκτεθέντος εικαστικού έργου καθ' όσον επιφέρει εκ των υστέρων μείωση ή αναίρεση κρατικής παροχής αποτελούσης εξειδίκευση της συνταγματικής υποχρέωσης προς ανάπτυξη και προαγωγή της τέχνης, παρίσταται νόμιμη μόνον εφ΄ όσον αιτιολογηθεί με αναγωγή σε κριτήρια συναφή προς την ίδια την ανωτέρω κρατική υποχρέωση (ήτοι κριτήρια καλλιτεχνικά, ανάλογα προς εκείνα της αρχικής επιλογής), είτε, εναλλακτικώς, με θεμελιωμένη επίκληση ολοσχερούς αδυναμίας πρακτικής εναρμόνισης προς άλλα δικαιώματα ή νόμιμα συμφέροντα των οποίων απειλείται προσβολή. Σε κάθε περίπτωση, τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα, τα οποία κατοχυρώνει το Σύνταγμα, είναι στενά συνδεδεμένα, κατά τρόπον ώστε η άσκηση του ενός να προϋποθέτει την ικανοποίηση του άλλου. Έτσι, η ελευθερία της τέχνης δεν είναι νοητή χωρίς την παθητική διάσταση αυτής («δικαίωμα προς καλλιτεχνική εξύψωση» που δεν αφορά τον «παραγωγό», αλλά τον «αποδέκτη» του έργου τέχνης), η οποία συνδέεται με την υποχρέωση του κράτους να λαμβάνει θετικά μέτρα προς εξασφάλιση της ευρύτερης δυνατής πολλαπλότητας ερεθισμάτων, απαραίτητων για την καλλιτεχνική εξύψωση των πολιτών, πολλώ μάλλον υπό το πρίσμα του άρθρου 16 παρ. 1 του Συντάγματος, σύμφωνα με το οποίο «Η τέχνη και η επιστήμη, η έρευνα. και η διδασκαλία είναι ελεύθερες: η ανάπτυξη και η προαγωγή τους αποτελεί υποχρέωση του Κράτους». Η κρατική αυτή υποχρέωση, ιδρυόμενη με ισχνή συνταγματική διατύπωση και κατά τρόπο γενικό και αφηρημένο, αντιστοιχεί σε νόμιμο συμφέρον των πολιτών, το οποίο, κατ' αρχήν, δεν συνιστά αγώγιμο δικαίωμα (εξ ου και δεν συντρέχει, άνευ άλλου τινός, υποχρέωση του κράτους να ενισχύει οικονομικά και να εκθέτει σε δημόσιους χώρους αντιπροσωπευτικά δείγματα πασών των καλλιτεχνικών τάσεων, παρά μόνο να εγγυάται την απρόσκοπτη καλλιέργεια και διάδοση αυτών από τους ιδιώτες, απέχοντας από αμέσως ή εμμέσως κατασταλτικές πρακτικές). Αφ' ης στιγμής, όμως, το κράτος προβεί σε εξειδίκευση της παροχής του, με συγκεκριμένο περιεχόμενο, έναντι αποδεκτών προσδιορίσιμων κατά χρόνο (βάσει της καθορισμένης χρονικής διάρκεια της έκθεσης) και τόπο, η γενικώς κατοχυρωμένη κατ άρθρον 16 παρ. 1 του υποχρέωση αντιστοιχεί, πλέον, σε προστατευόμενο από το Σύνταγμα νόμιμο συμφέρον προς παροχή, του συμφέροντος αυτού δε αποτελεί περιορισμό η μεταγενέστερη αφαίρεση ενός έργου από το σύνολο των εκθεμάτων, επειδή δι' αυτής ένα μέρος των «δικαιούχων» αποστερείται πρόωρα από τη δυνατότητα για την ικανοποίηση του συγκεκριμένου επαρκώς εξειδικευθέντος νομίμου συμφέροντος, το οποίο αντιστοιχεί σε συνταγματικώς επιβληθείσα κρατική υποχρέωση. Ενώ ουδείς αμφισβητεί την αρμοδιότητα της διοίκησης να επιλέγει αρχικώς τις προς έκθεση ή προς υποστήριξη καλλιτεχνικές δημιουργίες, αναθέτοντας τη σχετική καλλιτεχνική κρίση σε ειδικούς και εμπιστευόμενη αυτούς (ή ακόμη και μεταβάλλοντας προηγούμενες επιλογές, εφ' όσον η μεταβολή αυτή αιτιολογείται με νεώτερη ειδική κρίση), ενδεχόμενη εκ των υστέρων αναίρεση της τετελεσμένης επιλογής με κριτήρια άλλα πλην των αμιγώς καλλιτεχνικών παρίσταται προβληματική. Αν η διοίκηση, ενεργώντας υπό την παροχική της διάσταση, αποφασίσει να περικόψει ή ν' αναιρέσει κάποιες από τις μέχρι πρό τίνος παροχές της, οφείλει να παρουσιάσει πολύ σοβαρή αιτιολογία για την επιλογή της αυτή, δεδομένου ότι αυτή συνεπάγεται πλέον περιορισμό στην άσκηση συνταγματικά προστατευόμενου συμφέροντος, ο οποίος, σε κάθε περίπτωση, πρέπει να είναι ειδικά και εμπεριστατωμένα αιτιολογημένος. Εν όψει των ανωτέρω, η συγκεκριμένη απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου συνιστά περιορισμό συνταγματικά προστατευόμενου συμφέροντος, καθ' όσον επέφερε εκ των υστέρων μείωση ή αναίρεση κρατικής παροχής αποτελούσης εξειδίκευση συνταγματικής υποχρέωσης.
Στην προκείμενη περίπτωση, δεν μας είναι γνωστό το πλήρες κείμενο των σχετικών πράξεων των αρμοδίων οργάνων. Η ανακοίνωση που αναρτήθηκε στη θέση του έργου προφανώς συνιστούσε απλή χειρονομία ενημέρωσης του κοινού και όχι αυτήν καθ' εαυτήν την επίμαχη πράξη, δεδομένου ότι εστερείτο ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας, η οποία τυγχάνει πολλώ μάλλον αναγκαία εν όψει περιορισμού συνταγματικά προστατευόμενου συμφέροντος. Το ζητούμενο, συνεπώς, είναι ο εντοπισμός και σχολιασμός αυτής ακριβώς της πρωτογενούς πράξης του Δ.Σ. ή οιουδήποτε άλλου οργάνου, η οποία, ως ενέργεια που παρήγαγε έννομα αποτελέσματα, προφανώς θα διατυπώθηκε με συμπερίληψη της συναφούς αιτιολογίας και ελπίζεται να καταστεί δυνατή η εξεύρεση της στα αρχεία του οργάνου, εν όψει της αρχής της συνεχούς λειτουργίας.
Πάντως, με βάση αυτήν ακριβώς την ανακοίνωση που αναρτήθηκε στη θέση του έργου, η στάθμιση, στην οποία προέβη το Δ.Σ., φέρεται ν' αφορά. αφ' ενός μεν την προστασία του θρησκευτικού συναισθήματος των θιγομένων προσώπων, δηλαδή τη θετική όψη του δικαιώματος της ελευθερίας της θρησκευτικής συνείδησης (άρθρο 13 παρ. 1 του Συντάγματος), σύμφωνα με την οποία το κράτος οφείλει με θετικά μέτρα να προστατεύσει τον κάθε πιστό από οτιδήποτε είναι προσβλητικό για το θρησκευτικό του συναίσθημα, αφ' ετέρου δε την προστασία του νομίμου συμφέροντος πρόσβασης στο περιεχόμενο της συγκεκριμένης έκθεσης ως ειδικότερης εκδήλωσης της ελευθερίας της τέχνης στην κατά τα ανωτέρω παθητική διάσταση αυτής. Αν η πιθανολόγηση αυτή είναι βάσιμη, ο Συνήγορος του Πολίτη διατηρεί αμφιβολίες για την ορθότητα της έμπρακτης τελικής επιλογής, δηλαδή του ολοκληρωτικού περιορισμού του προαναφερθέντος νομίμου συμφέροντος, εφ' όσον παρίστατο δυνατή, ως εναλλακτική διέξοδος, η πρακτική εναρμόνιση τους, όπως, λόγου χάριν, με μετακίνηση του επίμαχου έργου τέχνης σε ξεχωριστή αίθουσα και ανάρτηση εμφανούς προειδοποίησης ότι ενδέχεται να προσβληθούν τα θρησκευτικά συναισθήματα όσων αποφασίσουν να εισέλθουν στο χώρο αυτό.
Αν, τέλος, θεωρηθεί ότι στην ανωτέρω επιλογή δεν βάρυνε η βούληση προστασίας της (φερομένης ως προσβαλλομένης) ελευθερίας της θρησκευτικής συνείδησης, παρά μόνον ο φόβος πρόκλησης επεισοδίων (τα οποία θα μπορούσαν να φθάσουν και μέχρι σημείου βανδαλισμών σε βάρος του έργου ή και ολόκληρης της έκθεσης, κάτι το οποίο, άλλωστε, ήδη συνέβη εν τινι μέτρο) εκ μέρους όσων αισθάνονται ότι προσβάλλονται από τη θέαση του έργου, επισημαίνεται ότι το ενδεχόμενο αυτό θα μπορούσε ομοίως ν αντιμετωπισθεί με μέτρα φύλαξης. Ενώ είναι, κατ' αρχήν, κατανοητή η περίσκεψη των υπευθύνων ως προς την εξακολούθηση εκδήλωσης απειλούμενης από πράξεις που θα μπορούσαν να θέσουν εν κινδύνω τη δημόσια περιουσία και ασφάλεια, δεν πρέπει να παραβλέπεται το γεγονός ότι το δίκαιο παρέχει επαρκές πλέγμα προστασίας από ανάλογες παράνομες πράξεις, εγγυάται δε ακόμη και τη μετακύλιση ενδεχομένου κόστους αποκατάστασης σ' εκείνους που προξενούν ζημία ή στους υποκινητές τους. Έτσι, σε περίπτωση που δημόσιος φορέας, οργανωτής νόμιμης εκδήλωσης που μάλιστα συνάπτεται με ικανοποίηση συνταγματικώς προστατευόμενου νομίμου συμφέροντος, πληροφορηθεί το ενδεχόμενο επεισοδίων με υπαιτιότητα των αντιτιθεμένων στην επίμαχη εκδήλωση, συνταγματικώς συνεπέστερη παρίσταται η εμμονή στα αποφασισθέντα με ταυτόχρονη εγρήγορση για την τήρηση της τάξης. Το αντίστροφο, δηλαδή η ματαίωση ή συρρίκνωση της εκδηλώσεως εξ αιτίας του ενδεχομένου παρανόμων πράξεων, θα εγκαθίδρυε, εμμέσως, καθεστώς συναπόφασης και συναρμοδιότητας των κοινωνικών θυλάκων μισαλλοδοξίας ομού με τα συντεταγμένα πολιτειακά όργανα.
Εν όψει των ανωτέρω, το Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού παρακαλείται να παράσχει στον Συνήγορο του Πολίτη επαρκείς πληροφορίες (κατ' άρθρον 4 παρ. 5-10 ν. 3094/2003) σχετικά με την ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία της επίμαχης πράξης του οργάνου όπως αυτή προφανώς προκύπτει από τα τηρούμενα αρχεία και πρακτικά, καθώς και γενικότερη ενημέρωση σχετικά με τις απόψεις του οργάνου ως προς τη νομιμότητα της επίμαχης πρακτικής.
Εν αναμονή της απάντησης σας, ευχαριστώ εκ των προτέρων για τη συνεργασία
Με τιμή
Ανδρέας Τάκης, Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη
Πριν από κάποια χρόνια, στις δέκα Δεκεμβρίου του 2003, ο τότε Υπουργός Πολιτισμού Ε. Βενιζέλος κατέβασε έναν πίνακα ζωγραφικής του Thierry De Cordier από την έκθεση Outlook, επειδή ήταν (όντως) άσεμνος, υποστηρίζοντας ότι: "Η ελευθερία της Τέχνης περιορίζεται από το Νόμο και από το κοινό γούστο". Είχαν προηγηθεί έντονες αντιδράσεις για το έργο, προερχόμενες κυρίως από τον Γεώργιο Καρατζαφέρη και τον Μιλτιάδη Έβερτ.
Με δεδομένο ότο ο Ε.Β. είναι ένας πανέξυπνος άνθρωπος, και - πολύ περισσότερο - είναι ο ίδιος ένας ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΤΗΣ ΝΟΜΙΚΗΣ, θα περίμενε κανείς ν' αντιλαμβάνεται πως ο Νόμος και η Δημοκρατία δεν υπάρχουν για να προστατεύουν το "κοινό γουστο", την ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑ, την κάθε είδους ΙΣΧΥ. Η πλειοψηφία και η ισχύς ξέρουν πολύ καλά να προστατεύονται και να επιβάλλονται από μόνες τους.
Ο ΝΟΜΟΣ ΚΑΙ Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΔΥΝΑΜΟΙ ΚΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΜΠΟΡΕΙ Ν' ΑΚΟΥΓΕΤΑΙ Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΜΕΙΟΨΗΦΙΩΝ. Ο ΝΟΜΟΣ ΚΑΙ Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΓΙΑ ΝΑ ΕΜΠΟΔΙΖΕΤΑΙ Η ΤΥΡΡΑΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑΣ.
Να το ξαναπώ;
Ο ΝΟΜΟΣ ΚΑΙ Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΝΤΑΙ ΟΙ ΑΔΥΝΑΜΟΙ ΚΑΙ ΓΙΑ ΝΑ ΜΠΟΡΕΙ Ν' ΑΚΟΥΓΕΤΑΙ Η ΦΩΝΗ ΤΩΝ ΜΕΙΟΨΗΦΙΩΝ. Ο ΝΟΜΟΣ ΚΑΙ Η ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΓΙΑ ΝΑ ΕΜΠΟΔΙΖΕΤΑΙ Η ΤΥΡΡΑΝΙΑ ΤΗΣ ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑΣ.
Με δεδομένο όμως ότι ο Ε.Β. εκλέγεται στην ΣΥΝΤΗΡΗΤΙΚΗ Θεσσαλονίκη, αν ο Ε.Β. ΔΕΝ κατέβαζε το έργο, θα δυσαρεστούσε πολλούς από τους ψηφοφόρους του και θα έβαζε σε κίνδυνο ένα μεγάλο μέρος των εκλογικών σταυρών του.
Δεν μπορώ να ξέρω ποιά ήταν η ΑΛΗΘΙΝΗ του άποψη για τον πίνακα, αλλά στην πράξη ΣΥΜΜΟΡΦΩΘΗΚΕ με αυτό που οι ψηφοφόροι του θα περίμεναν να κάνει (ή αυτό που ΕΚΕΙΝΟΣ θεωρούσε ότι οι ψηφοφόροι του περίμεναν από αυτόν), και ΒΙΑΣΕ τη φωνή της μειοψηφίας, ώστε να μη ζημιωθεί πολιτικά, ή ακόμα και να κερδίσει πόντους.
Με αυτόν τον τρόπο ΕΚΜΑΥΛΙΣΕ ακόμα περισσότερο τους ψηφοφόρους του, ΕΚΜΑΥΛΙΖΟΜΕΝΟΣ ακόμα περισσότερο κι ο ίδιος, ΒΙΑΖΟΝΤΑΣ το ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ της ΜΕΙΟΨΗΦΙΑΣ να έχει φωνή, ακόμα κι αν η ΠΛΕΙΟΨΗΦΙΑ "προσβάλλεται" από αυτήν.
Ή μήπως ήταν οι ψηφοφόροι που εκμαύλισαν τον πολιτικό, ΑΝΑΓΚΑΖΟΝΤΑΣ τον να παραβεί τις αρχές του για να επιβιώσει πολιτικά;;;;
Η κότα έκανε τ' αυγό, ή το αυγό την κότα;
Φαύλος κύκλος.
.
Η Γνωμοδότηση του Συνηγόρου του Πολίτη για την υπόθεση Outlook
(από την ιστοσελίδα artlook.gr)
O Συνήγορος του Πολίτη γνωμοδότησε στις 30 Μαρτίου 2004 σε ερώτημα που αφορούσε το πλαίσιο που καθορίζει την έκθεση έργων τέχνης και την αποτροπή λογοκρισίας. Το ερώτημα ετέθη στις 28.01.2004 μετά τα γεγονότα της αποκαθήλωσης του έργου στην έκθεση Outlook. Η γνωμοδότηση είναι πολύ σημαντική διότι θέτει, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, το πλαίσιο το οποίο καθορίζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις όσων διοργανώνουν ή συμμετέχουν σε εικαστικές εκθέσεις..
H γνωμοδότηση του Συνηγόρου του Πολίτη (την επισυνάπτουμε) aναφέρει ότι ακόμη και στην περίπτωση που θίγεται το θρησκευτικό συναίσθημα (άρθρο 13 παρ. 1 του Συντάγματος) το έργο πρέπει να συνεχίζει να εκτίθεται προειδοποιώντας το θεατή ότι ενδέχεται να προσβληθούν τα θρησκευτικά του συναισθήματα. Αφού αναπτύσσει τους διάφορους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσαν οι διοργανωτές της Outlook να υποστηρίξουν τη μη-αποκαθήλωση του έργου τέχνης και την προστασία του από πιθανούς βανδαλισμούς καταλήγει στο συμπέρασμα:
Η ματαίωση ή η συρρίκνωση της εκδηλώσεως εξ’ αιτίας του ενδεχόμενου παράνομων πράξεων, θα εγκαθίδρυε εμμέσως καθεστώς συναπόφασης και συναρμοδιότητας των κοινωνικών θυλάκων μισαλλοδοξίας ομού με τα συντεταγμένα πολιτειακά όργανα.
ΑΥΤΑ ΔΕΝ ΤΑ ΛΑΒΑΤΕ ΥΠ' ΟΨΙΝ ΚΥΡΙΕ ΚΑΘΗΓΗΤΗ ΒΕΝΙΖΕΛΟ ΟΤΑΝ ΚΑΤΕΒΑΖΑΤΕ ΤΟ ΕΡΓΟ, ΟΤΑΝ ΜΕ ΤΑ ΛΟΓΙΑ ΣΑΣ ΠΡΟΣΒΑΛΛΑΤΕ ΤΗ ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ ΜΑΣ ΚΑΙ ΥΠΟΒΑΘΜΙΖΑΤΕ ΤΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΜΑΣ ΣΕ REALITY SHOW;;;;;;;;;;;;;
το πλήρες κείμενο της απόφασης:
ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΗ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΑΡΧΗ
Προς
τον Πρόεδρο και τα μέλη
του Διοικητικού Συμβουλίου του
Οργανισμού Προβολής Ελληνικού Πολιτισμού
Μπουμπουλίνας 42 106 82-ΑΘΗΝΑ
Αξιότιμες κυρίες και κύριοι,
Σας απευθύνουμε το έγγραφο αυτό στο πλαίσιο της εκ μέρους μας διερεύνησης, βάσει των αρμοδιοτήτων της Αρχής δυνάμει των άρθρων 3 & 4 του ν. 3094/2003. της από 28.01.2004 αναφοράς (αρ. πρωτ. 1546) των κ.κ. Β. Βλασταρά, Ιω. Ζιώγα, Λ. Καραμπίνη & Γ. Σκαλτσά. εκπροσώπων της ένωσης πολιτών που συστήθηκε με σκοπό την αποτροπή της λογοκρισίας εικαστικών έργων, σχετικά με την απόφαση απομάκρυνσης του εικαστικού έργου «Asperges me» του καλλιτέχνη Thierry de Cordier από την έκθεση «Outlook», την οποία διοργάνωσε ο Οργανισμός Προβολής Ελληνικού Πολιτισμού στο πλαίσιο της «Πολιτιστικής Ολυμπιάδας».
Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 3 παρ. 1 ν. 3094/2003 («Ο Συνήγορος του Πολίτη είναι αρμόδιος για θέματα που ανάγονται στις υπηρεσίες: ... των επιχειρήσεων των οποίων τη διοίκηση ορίζει άμεσα ή έμμεσα το Δημόσιο με διοικητική πράξη ή ως μέτοχος»), οι ενέργειες του «Οργανισμού Προβολής- Ελληνικού Πολιτισμού Α.Ε.» υπάγονται στον έλεγχο του Συνηγόρου του Πολίτη, διότι, αν και η Εταιρία αυτή λειτουργεί κατά τις διατάξεις του ιδιωτικού δικαίου, το μετοχικό κεφάλαιο της ανήκει εξ ολοκλήρου στο δημόσιο (άρθρο 6 παρ. 2 περ. ζ' ν. 2557/97), το διοικητικό της συμβούλιο ορίζεται με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού (άρθρο 6 παρ.2 περ. η' ν. 2557/97), ο ίδιος Υπουργός ασκεί εποπτεία για θέματα που ρυθμίζονται με τον ν. 2557/97, ενώ με κοινή απόφαση Υπουργού Οικονομικών και Πολιτισμού καταρτίζεται και τροποποιείται το καταστατικό της (άρθρο 6 παρ. 2 περ. ιβ' ν. 2557/97).
Εν προκειμένω, η απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου με την οποία αποσύρθηκε από την έκθεση το επίμαχο έργο, επιφέρει συνέπειες σε νόμιμο συμφέρον φυσικών προσώπων, υπαγόμενη έτσι στον έλεγχο της Αρχής βάσει της διάταξης του άρθρου 3 ν. 3094/2003, σύμφωνα με την οποία «ο Συνήγορος του Πολίτη ερευνά ατομικές διοικητικές πράξεις ή παραλείψεις ή υλικές ενέργειες ... που παραβιάζουν δικαιώματα ή προσβάλλουν νόμιμα συμφέροντα φυσικών ή νομικών προσώπων». Πρόκειται, συγκεκριμένα, για το συμφέρον, το οποίο αντιστοιχεί στην εξειδίκευση της κρατικής παροχής σε εκπλήρωση της (επιβαλλόμενης από τό άρθρο 16 παρ. 1 του Συντάγματος) κρατικής υποχρέωσης προς ανάπτυξη και προαγωγή της τέχνης, όπως επίσης και εκείνης του άρθρου 24 παρ. 1 για την προστασία του πολιτιστικού περιβάλλοντος. Αν και δεν συνιστά άνευ άλλου τινός αγώγιμο δικαίωμα, το συμφέρον αυτό αντιστοιχεί σε υποχρέωση του κράτους, το οποίο οφείλει να το συνεκτιμά και να το σταθμίζει όποτε εικάζεται ενδεχόμενο σύγκρουσης αυτού με άλλα δικαιώματα ή νόμιμα συμφέροντα, όπως, λόγου χάριν, με την ελευθερία της θρησκευτικής συνείδησης όσων θεωρούν εαυτούς προσβαλλόμενους, στις περιπτώσεις δε αυτές η πρακτική εναρμόνιση της άσκησης των δύο συγκρουόμενων δικαιωμάτων ή συμφερόντων προφανώς προτιμάται σε σύγκριση με τον ολοκληρωτικό περιορισμό ενός απ' αυτά. Το υποκείμενο (φορέας) του νόμιμου συμφέροντος είναι μεν απροσδιόριστο, καθ' όσον πρόκειται για τους θεατές της έκθεσης, τυγχάνει όμως κατά χρόνο και τόπο προσδιορίσιμο, δεδομένου ότι η εν λόγω εκδήλωση, επρόκειτο, σύμφωνα με τις σχετικές εξαγγελίες, να διαρκέσει για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Με αυτή την έννοια, ως «φορείς» του συγκεκριμένου νομίμου συμφέροντος θα μπορούσαν να λογισθούν όλοι οι δυνάμει θεατές της έκθεσης, όλοι εκείνοι, δηλαδή, οι οποίοι είχαν την πρόθεση να βρεθούν στο χώρο αυτής κατά συγκεκριμένο χρόνο.
Η απόφαση απομάκρυνσης εκτεθέντος εικαστικού έργου καθ' όσον επιφέρει εκ των υστέρων μείωση ή αναίρεση κρατικής παροχής αποτελούσης εξειδίκευση της συνταγματικής υποχρέωσης προς ανάπτυξη και προαγωγή της τέχνης, παρίσταται νόμιμη μόνον εφ΄ όσον αιτιολογηθεί με αναγωγή σε κριτήρια συναφή προς την ίδια την ανωτέρω κρατική υποχρέωση (ήτοι κριτήρια καλλιτεχνικά, ανάλογα προς εκείνα της αρχικής επιλογής), είτε, εναλλακτικώς, με θεμελιωμένη επίκληση ολοσχερούς αδυναμίας πρακτικής εναρμόνισης προς άλλα δικαιώματα ή νόμιμα συμφέροντα των οποίων απειλείται προσβολή. Σε κάθε περίπτωση, τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα, τα οποία κατοχυρώνει το Σύνταγμα, είναι στενά συνδεδεμένα, κατά τρόπον ώστε η άσκηση του ενός να προϋποθέτει την ικανοποίηση του άλλου. Έτσι, η ελευθερία της τέχνης δεν είναι νοητή χωρίς την παθητική διάσταση αυτής («δικαίωμα προς καλλιτεχνική εξύψωση» που δεν αφορά τον «παραγωγό», αλλά τον «αποδέκτη» του έργου τέχνης), η οποία συνδέεται με την υποχρέωση του κράτους να λαμβάνει θετικά μέτρα προς εξασφάλιση της ευρύτερης δυνατής πολλαπλότητας ερεθισμάτων, απαραίτητων για την καλλιτεχνική εξύψωση των πολιτών, πολλώ μάλλον υπό το πρίσμα του άρθρου 16 παρ. 1 του Συντάγματος, σύμφωνα με το οποίο «Η τέχνη και η επιστήμη, η έρευνα. και η διδασκαλία είναι ελεύθερες: η ανάπτυξη και η προαγωγή τους αποτελεί υποχρέωση του Κράτους». Η κρατική αυτή υποχρέωση, ιδρυόμενη με ισχνή συνταγματική διατύπωση και κατά τρόπο γενικό και αφηρημένο, αντιστοιχεί σε νόμιμο συμφέρον των πολιτών, το οποίο, κατ' αρχήν, δεν συνιστά αγώγιμο δικαίωμα (εξ ου και δεν συντρέχει, άνευ άλλου τινός, υποχρέωση του κράτους να ενισχύει οικονομικά και να εκθέτει σε δημόσιους χώρους αντιπροσωπευτικά δείγματα πασών των καλλιτεχνικών τάσεων, παρά μόνο να εγγυάται την απρόσκοπτη καλλιέργεια και διάδοση αυτών από τους ιδιώτες, απέχοντας από αμέσως ή εμμέσως κατασταλτικές πρακτικές). Αφ' ης στιγμής, όμως, το κράτος προβεί σε εξειδίκευση της παροχής του, με συγκεκριμένο περιεχόμενο, έναντι αποδεκτών προσδιορίσιμων κατά χρόνο (βάσει της καθορισμένης χρονικής διάρκεια της έκθεσης) και τόπο, η γενικώς κατοχυρωμένη κατ άρθρον 16 παρ. 1 του υποχρέωση αντιστοιχεί, πλέον, σε προστατευόμενο από το Σύνταγμα νόμιμο συμφέρον προς παροχή, του συμφέροντος αυτού δε αποτελεί περιορισμό η μεταγενέστερη αφαίρεση ενός έργου από το σύνολο των εκθεμάτων, επειδή δι' αυτής ένα μέρος των «δικαιούχων» αποστερείται πρόωρα από τη δυνατότητα για την ικανοποίηση του συγκεκριμένου επαρκώς εξειδικευθέντος νομίμου συμφέροντος, το οποίο αντιστοιχεί σε συνταγματικώς επιβληθείσα κρατική υποχρέωση. Ενώ ουδείς αμφισβητεί την αρμοδιότητα της διοίκησης να επιλέγει αρχικώς τις προς έκθεση ή προς υποστήριξη καλλιτεχνικές δημιουργίες, αναθέτοντας τη σχετική καλλιτεχνική κρίση σε ειδικούς και εμπιστευόμενη αυτούς (ή ακόμη και μεταβάλλοντας προηγούμενες επιλογές, εφ' όσον η μεταβολή αυτή αιτιολογείται με νεώτερη ειδική κρίση), ενδεχόμενη εκ των υστέρων αναίρεση της τετελεσμένης επιλογής με κριτήρια άλλα πλην των αμιγώς καλλιτεχνικών παρίσταται προβληματική. Αν η διοίκηση, ενεργώντας υπό την παροχική της διάσταση, αποφασίσει να περικόψει ή ν' αναιρέσει κάποιες από τις μέχρι πρό τίνος παροχές της, οφείλει να παρουσιάσει πολύ σοβαρή αιτιολογία για την επιλογή της αυτή, δεδομένου ότι αυτή συνεπάγεται πλέον περιορισμό στην άσκηση συνταγματικά προστατευόμενου συμφέροντος, ο οποίος, σε κάθε περίπτωση, πρέπει να είναι ειδικά και εμπεριστατωμένα αιτιολογημένος. Εν όψει των ανωτέρω, η συγκεκριμένη απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου συνιστά περιορισμό συνταγματικά προστατευόμενου συμφέροντος, καθ' όσον επέφερε εκ των υστέρων μείωση ή αναίρεση κρατικής παροχής αποτελούσης εξειδίκευση συνταγματικής υποχρέωσης.
Στην προκείμενη περίπτωση, δεν μας είναι γνωστό το πλήρες κείμενο των σχετικών πράξεων των αρμοδίων οργάνων. Η ανακοίνωση που αναρτήθηκε στη θέση του έργου προφανώς συνιστούσε απλή χειρονομία ενημέρωσης του κοινού και όχι αυτήν καθ' εαυτήν την επίμαχη πράξη, δεδομένου ότι εστερείτο ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας, η οποία τυγχάνει πολλώ μάλλον αναγκαία εν όψει περιορισμού συνταγματικά προστατευόμενου συμφέροντος. Το ζητούμενο, συνεπώς, είναι ο εντοπισμός και σχολιασμός αυτής ακριβώς της πρωτογενούς πράξης του Δ.Σ. ή οιουδήποτε άλλου οργάνου, η οποία, ως ενέργεια που παρήγαγε έννομα αποτελέσματα, προφανώς θα διατυπώθηκε με συμπερίληψη της συναφούς αιτιολογίας και ελπίζεται να καταστεί δυνατή η εξεύρεση της στα αρχεία του οργάνου, εν όψει της αρχής της συνεχούς λειτουργίας.
Πάντως, με βάση αυτήν ακριβώς την ανακοίνωση που αναρτήθηκε στη θέση του έργου, η στάθμιση, στην οποία προέβη το Δ.Σ., φέρεται ν' αφορά. αφ' ενός μεν την προστασία του θρησκευτικού συναισθήματος των θιγομένων προσώπων, δηλαδή τη θετική όψη του δικαιώματος της ελευθερίας της θρησκευτικής συνείδησης (άρθρο 13 παρ. 1 του Συντάγματος), σύμφωνα με την οποία το κράτος οφείλει με θετικά μέτρα να προστατεύσει τον κάθε πιστό από οτιδήποτε είναι προσβλητικό για το θρησκευτικό του συναίσθημα, αφ' ετέρου δε την προστασία του νομίμου συμφέροντος πρόσβασης στο περιεχόμενο της συγκεκριμένης έκθεσης ως ειδικότερης εκδήλωσης της ελευθερίας της τέχνης στην κατά τα ανωτέρω παθητική διάσταση αυτής. Αν η πιθανολόγηση αυτή είναι βάσιμη, ο Συνήγορος του Πολίτη διατηρεί αμφιβολίες για την ορθότητα της έμπρακτης τελικής επιλογής, δηλαδή του ολοκληρωτικού περιορισμού του προαναφερθέντος νομίμου συμφέροντος, εφ' όσον παρίστατο δυνατή, ως εναλλακτική διέξοδος, η πρακτική εναρμόνιση τους, όπως, λόγου χάριν, με μετακίνηση του επίμαχου έργου τέχνης σε ξεχωριστή αίθουσα και ανάρτηση εμφανούς προειδοποίησης ότι ενδέχεται να προσβληθούν τα θρησκευτικά συναισθήματα όσων αποφασίσουν να εισέλθουν στο χώρο αυτό.
Αν, τέλος, θεωρηθεί ότι στην ανωτέρω επιλογή δεν βάρυνε η βούληση προστασίας της (φερομένης ως προσβαλλομένης) ελευθερίας της θρησκευτικής συνείδησης, παρά μόνον ο φόβος πρόκλησης επεισοδίων (τα οποία θα μπορούσαν να φθάσουν και μέχρι σημείου βανδαλισμών σε βάρος του έργου ή και ολόκληρης της έκθεσης, κάτι το οποίο, άλλωστε, ήδη συνέβη εν τινι μέτρο) εκ μέρους όσων αισθάνονται ότι προσβάλλονται από τη θέαση του έργου, επισημαίνεται ότι το ενδεχόμενο αυτό θα μπορούσε ομοίως ν αντιμετωπισθεί με μέτρα φύλαξης. Ενώ είναι, κατ' αρχήν, κατανοητή η περίσκεψη των υπευθύνων ως προς την εξακολούθηση εκδήλωσης απειλούμενης από πράξεις που θα μπορούσαν να θέσουν εν κινδύνω τη δημόσια περιουσία και ασφάλεια, δεν πρέπει να παραβλέπεται το γεγονός ότι το δίκαιο παρέχει επαρκές πλέγμα προστασίας από ανάλογες παράνομες πράξεις, εγγυάται δε ακόμη και τη μετακύλιση ενδεχομένου κόστους αποκατάστασης σ' εκείνους που προξενούν ζημία ή στους υποκινητές τους. Έτσι, σε περίπτωση που δημόσιος φορέας, οργανωτής νόμιμης εκδήλωσης που μάλιστα συνάπτεται με ικανοποίηση συνταγματικώς προστατευόμενου νομίμου συμφέροντος, πληροφορηθεί το ενδεχόμενο επεισοδίων με υπαιτιότητα των αντιτιθεμένων στην επίμαχη εκδήλωση, συνταγματικώς συνεπέστερη παρίσταται η εμμονή στα αποφασισθέντα με ταυτόχρονη εγρήγορση για την τήρηση της τάξης. Το αντίστροφο, δηλαδή η ματαίωση ή συρρίκνωση της εκδηλώσεως εξ αιτίας του ενδεχομένου παρανόμων πράξεων, θα εγκαθίδρυε, εμμέσως, καθεστώς συναπόφασης και συναρμοδιότητας των κοινωνικών θυλάκων μισαλλοδοξίας ομού με τα συντεταγμένα πολιτειακά όργανα.
Εν όψει των ανωτέρω, το Διοικητικό Συμβούλιο του Οργανισμού παρακαλείται να παράσχει στον Συνήγορο του Πολίτη επαρκείς πληροφορίες (κατ' άρθρον 4 παρ. 5-10 ν. 3094/2003) σχετικά με την ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία της επίμαχης πράξης του οργάνου όπως αυτή προφανώς προκύπτει από τα τηρούμενα αρχεία και πρακτικά, καθώς και γενικότερη ενημέρωση σχετικά με τις απόψεις του οργάνου ως προς τη νομιμότητα της επίμαχης πρακτικής.
Εν αναμονή της απάντησης σας, ευχαριστώ εκ των προτέρων για τη συνεργασία
Με τιμή
Ανδρέας Τάκης, Βοηθός Συνήγορος του Πολίτη
8 σχόλια:
Να σημειώσω εδώ ότι δεν δημοσιεύω τα επίμαχα έργα του Outlook και του Art Athina, όχι επειδή φοβάμαι τη λογοκρισία, αλλά επειδή δεν συμφωνoούν με την ΔΙΚΗ ΜΟΥ αισθητική. Άλλο όμως αυτό, κι άλλο ν' ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΩ την έκθεσή τους και να στείλω στα κρατητήρια και στα δικαστήρια τους υπεύθυνους της έκθεσης, όπως έκαναν οι Υπουργοί Πολιτισμού Βενιζέλος και Βουλγαράκης...
Συμφωνώ 100%
Αδικούμε τη χώρα μας
Φαινόμαστε σαν να 'μαστε
Ιραν
Κι ας σκεφτούν όλοι
που αντιδρούν
οτι περισσότερη δημοσιότητα
τους δίνουν
Το οτι δεν μας αρέσει
είναι άλλο θέμα
..Με αυτό το post, κάπως διορθώνεις την γκάφα σου, κύριε Γάτε, να διαφημίζεις,αφιλοκερδώς μάλιστα,τον Ευάγγελο..
Βάζεις τα πράγματα στις σωστές τους διαστάσεις, διορθώνοντας την εικόνα σου στη μπλογκόσφαιρα.
Τώρα..
Στην Μπανανία μας, δεν πρόκειται ποτέ να αλλάξουν τα πράγματα, αν όλοι εμείς που ψηφίζουμε, δεν υποβαλλόμαστε πρώτα,σε test εκλογικής ικανότητας.
Όλα τα άλλα, έρχονται δεύτερα..
Αν νομίζεις ότι βγάζουμε κυβερνήσεις εσύ κι εγώ, ή έστω άτομα με νοημοσύνη του μέσου όρου ενός blogger, πλανάσαι..
Άρα, πάψε να γκρινιάζεις, γιατί χάνεις το πολύτιμο χρόνο σου και είναι ψυχοφθόρο αυτό που κάνεις.
Όλοι όσοι ψηφίζουμε,θα έπρεπε να περνάμε πρώτα από συμβολικές έστω εξετάσεις, νοημοσύνης, κ.τ.λ..
Όσο δεν γίνεται αυτό(που δεν θα γίνει ποτέ, γιατί δεν συμφέρει κανέναν πολιτικό, για ευνόητους λόγους), θα συνεχίζουν να μας κυβερνάνε όλοι αυτοί οι κάφροι, οι ανίκανοι, οι απατεώνες και τα λαμόγια..
..Και θα συνεχίσουν βέβαια,οι πολιτικοί μας,να είναι ο καθρέφτης μας, αλλά ένας καθρέφτης, που θα στον έχει φτιάξει η πλειοψηφία, μια πλειοψηφία όμως, αμφιβόλλου ικανότητας προς ψήφον..
Φιλικά
Μπράβο Γάτε!
Εριξα και εγω ενα μπερντάκι σχόλια στο μπλόγκ του Βενιζέλα αλλά φοβούμαι πως δεν ιδρώνει το αυτί του...
Υ.Γ.
Ούτε εγω μπορεί να μην συμφωνώ με την αισθητική τους, Γάτε (θέλει μεγάλη κουβέντα αυτό) αλλά χάρην ελευθερίας έκφρασης που μας την στερούν και για να κρίνει κατ΄ιδιαν ο κόσμος, αν τα είχα στο φωτογραφικό μου αρχείο θα τα έδειχνα.
Καλησπέρα και πάλι. Ξόδεψα την μεσημερινή μου ανβάπαυλα ξεφυλλίζοντας το Σύνταγμα του 2001, έργο κυρίως του Ε. Β. , και τις προτάσεις των 4 κοινοβουλευτικών κομμάτων για την αναθεώρησή του ή μη...
Σημεία και τέρατα! Αυτό σάς λέω μόνο.
Yellow, για όποιον ενδιαφέρεται, το επίμαχο έργο της Outlook- Βενιζέλος υπάρχει στο λινκ που έδωσα πιό πάνω, ενώ το επίμαχο έργο της Art Athina - Βουλγαράκης υπάρχει σε πολλά blog...
Σ;0)))
Σωστή η υπενθύμιση του λόγου του δικηγόρου του πολίτη.
Συμφωνώ απόλυτα με το σχόλιο του blogarismenou
Μπλογκαρισμένε, Άννα
Θού, Κύριε! Εγώ να διαφημίζω τον Βαγγέλη!
Σ;)))
Δημοσίευση σχολίου