Αφιερωμένο στον Άλεξ Μεσχισβίλι
Είμαι συγκλονισμένος, και πάλι. Άλλα είχα σκοπό να γράψω σήμερα, άλλα γράφω.
ΜΕΓΑΛΩΣΑ ΣΤΗΝ ΒΕΡΟΙΑ. Μεγάλωσα στην πόλη που πάει να γίνει η πόλη των εξαφανισμένων. Η πόλη των δολοφονημένων. Η πόλη των δολοφόνων.
Δεν γράφω για να υπερασπιστώ κανέναν. Προσπαθώ να καταλάβω και να εξηγήσω. Τα όχι-και-τόσο ακατανόητα. Τα όχι-και-τόσο ανεξήγητα.
Έχω νιώσει, παιδάκι, την Απειλή που σκότωσε τον Άλεξ. Μία μόνο φορά.
Όχι, δεν είμαι Ξένος. Ούτε έχω πάνω μου κάτι ιδιαίτερα περίεργο. Δεν ανήκω σε καμμία από τις γνωστές "μειονότητες". Ήμουν όμως ένα ήσυχο παιδί, μετά από κάποια ηλικία φορούσα και γυαλιά, ήμουν κάπως παχουλός. Ήμουν ίσως, για κάποιους, ΑΡΚΕΤΑ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΔΩΣΩ ΣΤΟΧΟ.
Ήμουν εννιά δέκα χρονών, και πήγαινα στα αγγλικά σε μια μακρινή και άγνωστη γειτονιά. Στη διαδρομή αυτή, όποτε περνούσα κοντά σε άγνωστα παιδιά που παίζανε, έτρεμα μέσα μου από ένστικτο, μη τυχόν με προσέξουν κι ασχοληθούν μαζί μου. Μέχρι που άλλαζα και πεζοδρόμιο, ή και δρόμο, καμμιά φορά, για να περάσω απαρατήρητος.
Μια από αυτές τις φορές όμως, ασχολήθηκαν. Ένα κωλόπαιδο δηλαδή το ξεκίνησε, μού επιτέθηκε φραστικά και άρχισε να με πλησιάζει επικίνδυνα, καθώς περνούσα από την άκρη της παρέας που έπαιζε. Οι άλλοι δεν πρόλαβαν ευτυχώς να πάρουν μπρος. Έφυγα τρέχοντας και δεν πρόλαβαν να με αγγίξουν.
Από την άλλη, ο φίλος μου ο Γ. ξεχώριζε παιδάκι γιατί φορούσε από μικρός γυαλιά. Γυαλάκια τον ανέβαζαν, γυαλάκια τον κατέβαζαν. Μέχρι και στις εκδρομές, όπου έπαιζε πάντα τον «Γκιαούρη» ή τον «Έλληνα», τις έτρωγε *πάντα* από τον Ηλία, τον «Τούρκο» ή «Γερμανό»….
Ο Η. ήταν ακόμα μια διαφορετική περίπτωση. Ένα γεροδεμένο παιδί, μέτριας νοημοσύνης, που δεν έδινε φανερό στόχο, δεν ξεχώριζε ορατά σε κάτι. Δεν ξέρω τί ήταν αυτό που έκανε τους πολλούς να τον βάλουν κάτω, στο δασάκι, και να τον γδύσουν με την βία, ΓΙΑ ΝΑ ΔΟΥΝ ΛΕΕΙ ΑΝ ΕΧΕΙ ΠΟΥΛΙ ΚΑΙ ΑΡΧΙΔΙΑ, χαχανίζοντας και βρίζοντας. Παρακολουθούσα με τρόμο από μακριά, δεν ήταν δυνατόν παρέμβω. ΑΥΤΟΙ ήταν οι Δυνατοί, οι Κανονικοί, οι Αθλητικοί (οι καλύτεροι στο βόλλευ και στο μπάσκετ…), και οι υπόλοιποι, ακολουθώντας την αγέλη, είχαν γίνει Ένα μαζί τους. Όλοι, εναντίον ενός.
Αξίζει να επισημάνω εδώ ότι εμένα προσωπικά δεν με πείραξε ποτέ κανείς, τουλάχιστον όχι σωματικά.
Τα καλοκαίρια όμως στην Αττική, στον Ωρωπό, ή εκεί στον Παρνασσό, στην χριστιανική (!!!!!) κατασκήνωση, ένιωσα βαθιά στο πετσί μου μιαάλλου είδους βία, μιάν ιδιότυπη μορφή ρατσισμού. Ήμουν εκεί για "κάποιους" ο «βόρειος», ο μισο-Βούλγαρος, ο εξ'ορισμού βάρβαρος, που αναμενόταν να μιλάει αστεία, με το ΜΕ και με το ΣΕ και με το ΛΛΛ (και ήταν περίεργο και ύποπτο για΄τι ΔΕΝ μιλούσε έτσι). Για κάποιους πιο ψαγμένους στην κατασκήνωση των ΧΜΟ (Χριστιανικών Μαθητικών Ομάδων) στον Παρνασσό, γόνους «ευγενών» οίκων των βορείων προαστείων, ήμουν *και* ο "Μογγόλος", μόνο και μόνο επειδή το επίθετό μου τελειώνει σε «-ίδης». ΜΟΝΟ και μόνο επειδή ΚΑΠΟΙΟΣ έπρεπε να γίνει στόχος, κάποιος έπρεπε να είναι Ο ΑΠΟΔΙΟΠΟΜΠΑΙΟΣ ΤΡΑΓΟΣ. Τα "χριστιανόπουλα" αυτά διασκέδαζαν εξάλλου ιδιαίτερα παραφράζοντας χριστιανικούς ύμνους, όπως το "Αδελφέ που πονάς θα το πιείς κι από μας, το κρασί της χαράς που ποτέ δεν ζαλίζει (της Θείας Κοινωνίας)". Τραγουδούσαν λοιπόν όλο μπρίο και χαρά, τα βλαστάρια αυτά των "καλύτερων οικογενειών" της Αθήνας, "Αδελφέ που πονάς θα τις φας κι από μας"....
Είναι άραγε έμφυτη η ανάγκη να έχουμε κάποιον αποδιοπομπαίο τράγο διαθέσιμο για σωματικό ή ψυχικό λυντσάρισμα;;; ΠΟΣΟ ΔΥΝΑΤΟ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ ΤΟ ΕΝΣΤΙΚΤΟ, ΤΟ ΕΝΣΤΙΚΤΟ ΤΟΥ ΚΑΙΑΔΑ, που κάνει μικρούς και μεγάλους να εντοπίζουν αυτόματα πραγματικές ή φανταστικές διαφορές και να τις πατάσσουν με κάθε δυνατό τρόπο; Τι είναι αυτό που μετατρέπει μια ομάδα από παιδιά σε μια αγέλη αγριεμένων ζώων; ΤΙ ΈΝΣΤΙΚΤΑ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΚΟΥΒΑΛΑΜΕ ΜΕΣΑ ΜΑΣ;;;;;;;;;;
Ο κύριος Φρόυντ έχει πολλά να μας πει πάνω σ’αυτό.
Πρώτον, είναι ο εγγενής ΣΑΔΙΣΜΟΣ, ο ίδιος που ηδονίζει κάποιους όταν βλέπουν ένα σπίτι να καίγεται (όχι το δικό τους), ό ίδιος που κάνει τους οδηγούς να επιβραδύνουν για να παρατηρήσουν λαίμαργα τα μυαλά στην άσφαλτο μετά το φρέσκο ατύχημα, ο ίδιος που κόβει εισιτήρια στις ταινίες τρόμου αμερικάνικου τύπου, αυτές με τα αλυσοπρίονα και τις λεύκες...
Δεύτερον, είναι ένα ένστικτο ακόμα πιο βαθύ, ακόμα πιο πρωτόγονο, ακόμα πιο αποτρόπαιο. Η ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΕΠΙΛΟΓΗ, ΠΟΥ ΕΠΙΤΑΣΣΕΙ ΤΗΝ ΠΑΤΑΞΗ ΤΟΥ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΥ. Στην πρωτόγονη φάση της ανθρωπότητας, όταν ήμασταν ακόμα πιο ζώα ΑΠ’ΌΤΙ ΤΏΡΑ, διαφορετικό σήμαινε συνήθως ΕΛΑΤΤΩΜΑΤΙΚΟ, αδύναμο, και ανίκανο να αναπαραχθεί, βάρος για την μητέρα και για την ομάδα. Η μόνη μοίρα που θα μπορούσε να το περιμένει, ήταν ο Καιάδας. Η μυωπία, για παράδειγμα (από αυτήν έχω κάμποσους βαθμούς), ήταν ασύμβατη με τη ζωή, αφού ο μύωψ θα γινόταν εύκολα μεζεδάκι κάποιου αρπακτικού. Άρα όσο πιο νωρίς ξαφορτώνονταν η ομάδα τον μύωπα, τόσο μεγαλύτερο το κέρδος, τόσο λιγότεροι οι σπαταλημένοι πόροι, οι χαραμισμένοι για να μεγαλώσει ένα άχρηστο μέλος. Ακόμα ένα παράδειγμα, η ομοφυλοφιλία, ή έστω η ελαττωματική αρρενωπότητα (η χαμηλή τεστοστερόνη στα αγόρια), είναι επίσης ασύμβατες με την αναπαραγωγή και με την επιβίωση στην Ζούγκλα. Και οι πρωτόγονοι χρειάζονταν πολλά και δυνατά και νταβραντισμένα παιδιά, γιατί ζούσαν λίγο, και πολλοί πέθαιναν από τις αρρώστιες και από τα άγρια ζώα και τα διάφορα δηλητήρια.
Έτσι, για όλους αυτούς τους λόγους, Ο ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΣ ΕΠΡΕΠΕ ΝΑ ΠΕΘΑΝΕΙ, ΟΣΟ ΤΟ ΔΥΝΑΤΟΝ ΠΙΟ ΓΡΗΓΟΡΑ… Αυτό είναι ένα από τα πιο βασικά ένστικτα της Αγέλης. Να εγκαταλείψει στην τύχη του τον αδύναμο, και να συνθλίψει τον διαφορετικό.
Άλλο ένα ένστικτο της αγέλης είναι να ΣΚΟΤΩΝΕΙ ΤΟ ΟΜΟΙΟ ΚΙ ΟΜΩΣ ΞΕΝΟ. Γιατί τα γονίδια της Αγέλης είναι αυτά που πρέπει να επικρατήσουν. Ο αρσενικός γάτος σκοτώνει εν ψυχρώ γατάκια που δεν είναι δικά του, αν τα βρει ανυπεράσπιστα. Και η αγέλη το ίδιο, ΣΚΟΤΩΝΕΙ ΤΟΝ ΞΕΝΟ, ΣΚΟΤΩΝΕΙ ΚΑΙ ΤΑ ΞΕΝΑ ΠΑΙΔΙΑ. Πιθανότατα με αυτόν τον τρόπο επικράτησαν οι πρόγονοί μας, οι Cro Magnon (Homo Sapiens Sapiens) έναντι των Νεάτερνταλ (Homo Sapiens Neaderthalensis). Ακόμα όμως και στην ιστορική περίοδο έχουν καταγραφεί γενοκτονίες ολόκληρων λαών, φτάνοντας έως και τα βρέφη στην κούνια…Σας το λέω, είναι πολύ άγριο ζώο, αυτός ο Homo.
Το βασικότερο τέλος ένστικτο της αγέλης είναι η ομαδικότητα. Η αίσθηση του να ανήκεις σε μιαν Ομάδα, που δίνει ασφάλεια, δίνει δύναμη, και απελευθερώνει πολύ πιο εύκολα όλα τα προηγούμενα ζωώδη ένστικτα. Αυτό είναι το ένστικτο που έδωσε -ισχύ στον φασισμό (fascia = η δεσμίδα, άρα η παράλληλη και συντονισμένη δράση), αυτό είναι το ένστικτο που τρελλαίνει τους χούλιγκανς, αυτό είναι το ένστικτο που νικάει στην μάχη έναν λιγότερο ομογενή εχθρό, με λιγότερη συνοχή.
Όλα αυτά τα ένστικτα, σε πιο συγκαλυμμένη μορφή, είναι που αφιονίζουν και μια ομάδα παιδιών, και τα κάνει να δέρνουν ή απλά να ταπεινώνουν ένα άλλο παιδάκι, το πιο διαφορετικό, ή το πιο αδύναμο, ή απλά τον πιο εύκολο στόχο.
Ας μην ξεχάσουμε και την σκληρότητα που δείχνουν τα παιδιά προς τα ζώα, έχει άμεση σχέση με τον φόνο του Άλεξ. Πριν από λίγες μέρες, μιλώντας με μια Ναουσαία κυρία 40κάτι χρονών, πρόσεξα στο μέτωπό της μια παλιά ουλή. Πώς το πάθατε, τη ρώτησα. Με πέρασαν για γάτα, μού απάντησε. Πώς είπατε, ξαναρώτησα, δεν κατάλαβα. Ήμουν έντεκα χρονών, μού λέει, και έπαιζα με ένα αγοράκι γύρω στα εννιά. Είχε σχεδόν νυχτώσει, και χωρίσαμε. Εγώ, μέσα σε μια διπλανή αυλή, νιαούρισα για πλάκα, και αυτός με πέρασε για γάτα, και μού πέταξε μια πέτρα.
Αυτό το φονικό ένστικτο, αυτή η δίψα για αίμα, που οπλίζει το χέρι ενός εννιάχρονου με μια φονική πέτρα για να σκοτώσει μια γάτα, ή ένα άλλο ανυπεράσπιστο μικρό ζωάκι, είναι, ΚΑΙ αυτό, πολύ ανεπτυγμένο σε πολλούς.
ΟΛΑ ΑΥΤΑ ΤΑ ΕΝΣΤΙΚΤΑ είναι που σκότωσαν τον Άλεξ. ΑΛΛΑ, το έτος 2006 της ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ μας χρονολογίας, σε μια χώρα ΠΟΥ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΛΕΓΕΤΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΕΝΗ, σε μια ΠΟΛΗ ΑΝΘΡΩΠΩΝ, τα ένστικτα ΘΑ ΕΠΡΕΠΕ να έχουν εξουδετερωθεί μέσω της ΑΝΑΤΡΟΦΗΣ, και μέσω της ΠΑΙΔΕΙΑΣ.
Ο ανθρώπινος Πολιτισμός χιλιετίες τώρα, ο Χριστιανισμός εδώ και 2006 χρόνια, ο Διαφωτισμός και ο Ανθρωπισμός εδώ και κάποιους αιώνες, πολέμησαν και πολεμούν, να κατευνάσουνι τα ζωώδη ένστικτα, να προστατέψουν τον ελαττωματικό, τον διαφορετικό, τον αδύναμο. Είναι η Μάχη του ανθρώπου που θέλει να γίνει Άνθρωπος, του θηλαστικού ζώου που θέλει να γίνει ένα πνευματικό Ον, όμοιο με τον Τέλειο Θεό, το Υπέρτατο Πνευματικό Ον που κάποτε ο ίδιος φαντάστηκε κι επινόησε, προσπαθώντας να ξορκίσει τον αρχέγονο Φόβο της Φύσης και του Θανάτου.
Από εκεί κρεμόμαστε. Από την ελπίδα να γίνουμε κάποτε Άνθρωποι. Μόνο γι’αυτό αξίζει να ζούμε. Μήπως, κάποτε, κάποιοι μακρινοί μας απόγονοι, γίνουν Άνθρωποι. Γι’αυτό αξίζει να δίνουμε τις Μάχες μας. Τον Πόλεμό μας.
Στην Βέροια, χάσαμε τη μάχη, για μια ακόμα φορά. Οι γονείς, οι δάσκαλοι, ο περίγυρος των παιδιών αυτών, των ΦΟΝΙΑΔΩΝ αυτών, απέτυχε (αν υποθέσουμε ότι προσπάθησε) να τα μετατρέψει από αγρίμια σε Ανθρωπάκια, από αγέλη άγριων ζώων, σε μέλη μιας Κοινωνίας Ανθρώπων.
Όχι, η "παιδική αθωότητα", ΔΕΝ είναι αυθύπαρκτη, ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΑΠΟ ΜΟΝΗ ΤΗΣ. Το ότι κάθε παιδί είναι ένα "λιλιπούτειο αγγελούδι" είναι άλλο ένα ψέμα, ένα κατασκεύασμα των ΘΛΙΒΕΡΩΝ ΚΟΡΑΚΙΩΝ ΤΩΝ ΜΜΕ, με μοναδικό σκοπό να εκβιάσουν ένα ακόμα δάκρυ, και να βάλουν ακόμα καναδυό ΔΙΑΦΗΜΊΣΕΙς στις βρώμικές τους τσέπες.......
Το ανθρώπινο παιδί είναι ένα μικρό ζωάκι, γεμάτο άγρια ένστικτα, που μπορεί όμως να μετατραπεί σε ανθρωπάκι, ίσως και σε Ανθρωπάκι. ΑΥΤΟ ΟΜΩΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΘΟΛΟΥ ΑΥΤΟΝΟΗΤΟ, δεν πρόκειται για μια αυτόματη, ΦΥΣΙΚΗ διαδικασία. Το αντίθετο μάλιστα. Το "φυσικό" είναι το άγριο, το βίαιο, το αποτρόπαιο. Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ, αυτός είναι που είναι ΑΦΥΣΙΚΟΣ.
Πολλές οι αμαρτίες σου, Άλεξ, βαριές, και μαζεμένες. Δεν ήσουν απλά Ξένος, ήσουν ξανθούλης, ήσυχος, μαζεμένος, ευαίσθητος, δεν είχες πατέρα, φορούσες γυαλιά, έπαιζες πιάνο…
Άλεξ, ήσουν εσύ ένα Ανθρωπάκι ανάμεσα στ'αγρίμια. Δεν ταίριαζες με τα άγρια θηρία που είχες γύρω σου. ΟΥΤΕ ΚΑΙ ΜΕ ΤΟΥΣ ΚΡΟΚΟΔΕΙΛΟΥΣ, ΠΟΥ ΘΑ ΤΡΕΞΟΥΝ ΝΑ ΣΕ ΚΑΤΑΣΠΑΡΑΞΟΥΝ ΜΕΤΑ ΘΑΝΑΤΟΝ, ΧΥΝΟΝΤΑΣ ΤΟΝΟΥΣ ΚΡΟΚΟΔΕΙΛΙΑ ΔΑΚΡΥΑ, ΓΙΑ ΝΑ ΠΟΥΛΗΣΟΥΝ ΔΥΟ ΤΡΕΙΣ ΔΙΑΦΗΜΙΣΕΙς ΠΑΡΑΠΑΝΩ.
Άλεξ, δεν μπορώ να σού υποσχεθώ τίποτα, δεν ξέρω αν η ανθρώπινη αγέλη, η ανθρωπότητα, θα γίνει κάποτε Ανθρωπότητα με Α κεφαλαίο. Θα ήθελα να το ελπίζω, για να μπορέσω κι εγώ να συνεχίσω να ζώ. Έχε γειά.