ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΤΟΥ ΦΩΤΟΣ: JΟΗΑΝΝ WOLFGANG VON GOETHE
...ολοένα τα λόγια του έβγαιναν από το στόμα του πιο δύσκολα και πιο μπερδεμένα.
"Περισσότερο φως!" λένε ότι ήταν τα τελευταία λόγια που μπόρεσαν ν'ακούσουν να βγαίνουν από τα χείλη του ανθρώπου αυτού, που σε όλη του τη ζωή υπήρξεν εχθρός παντός είδους σκότους. Το πνεύμα του είχε διατηρήσει τη ζωτικότητά του ακόμα κι όταν δεν μπορούσε πια ν'αρθρώσει λέξη. Καθώς συνήθιζε όταν τον απασχολούσε κάποιο θέμα, διέγραψε με τον δείκτη του χεριού του σημεία στον αέρα. Σιγά σιγά διέγραφε όλο και υψηλότερα τα σημεία αυτά, κι έπεσε τέλος πάνω στα σκεπάσματα...
Ο μέγας Γκαίτε, ήταν νεκρός.
(Οι τελευταίες στιγμές του Γκαίτε
Έκκερμαν, συνομιλίες με τον Γκαίτε)
"Το σκοτάδι είχε νικήσει για μια ακόμη φορά. Πάντα νικά."
Αυτό είχα γράψει στην αρχή σαν σχόλιο. Μετά το έσβησα.
Το έσβησα, όπως είπε και κάποιος φίλος (που εμφανίζεται στη δεξιά στήλη), σε μιά απόπειρα αυθυποβολής για ένα μακρυνό μέλλον..
Τώρα το ξαναγράφω. Για ποιόν λόγο να κοροϊδευόμαστε;
"Περισσότερο φως!" λένε ότι ήταν τα τελευταία λόγια που μπόρεσαν ν'ακούσουν να βγαίνουν από τα χείλη του ανθρώπου αυτού, που σε όλη του τη ζωή υπήρξεν εχθρός παντός είδους σκότους. Το πνεύμα του είχε διατηρήσει τη ζωτικότητά του ακόμα κι όταν δεν μπορούσε πια ν'αρθρώσει λέξη. Καθώς συνήθιζε όταν τον απασχολούσε κάποιο θέμα, διέγραψε με τον δείκτη του χεριού του σημεία στον αέρα. Σιγά σιγά διέγραφε όλο και υψηλότερα τα σημεία αυτά, κι έπεσε τέλος πάνω στα σκεπάσματα...
Ο μέγας Γκαίτε, ήταν νεκρός.
(Οι τελευταίες στιγμές του Γκαίτε
Έκκερμαν, συνομιλίες με τον Γκαίτε)
"Το σκοτάδι είχε νικήσει για μια ακόμη φορά. Πάντα νικά."
Αυτό είχα γράψει στην αρχή σαν σχόλιο. Μετά το έσβησα.
Το έσβησα, όπως είπε και κάποιος φίλος (που εμφανίζεται στη δεξιά στήλη), σε μιά απόπειρα αυθυποβολής για ένα μακρυνό μέλλον..
Τώρα το ξαναγράφω. Για ποιόν λόγο να κοροϊδευόμαστε;
13 σχόλια:
Δεν ξερω γιατι μπαινω σ αυτο το blog ...γατε σας διαβαζω αρκετο καιρο ..καμια φορά αισθανομαι οτι σας ''παρακολουθω'' και γιαυτο φροντιζω να ''παρεμβαινω'' αραια και που, μονο για να μου φυγει αυτη η αίσθηση οτι παρακολουθω απο το παραθυρο..Δεν εφτιαξα blog γιατι ειμαι γραφιας και βαριεμαι να γραφω..προτιμω να διαβαζω..Τωρα γιατι σας τα λεω αυτά? Μακαρι ναξερα ...Ο Γκετε? Το παιχνιδι σκοτος και φως ? Ισως γιατι γατε εσυ και 2-3 αλλοι φιλοι σου -σας εχω παρακολουθησει- ρισκαρετε σ αυτο το παιχνιδι ..πονταρετε ποτε εδω και πότε εκει πότε στο σκοτος και ποτε στο φως ...κι ειναι ζωη και παθος αυτη η ακροβασια ...
Είναι ακριβώς όπως τα λέτε. Θα ήθελα πάρα πολύ να πιστέψω βαθιά στην τελική νίκη του Φωτός, αλλά κάποιες στιγμές (και όχι λίγες) αμφιβάλλω ακόμα και για την αντικειμενική υπεροχή του, θα μού έφτανε κι αυτό, να ήταν βέβαιη η υπεροχή του Φωτός, έστω και χωρίς προοπτική νίκης (τι είναι άλλωστε η "νίκη"...)
Οπότε τί μάς απομένει, ελλείψει κάθε σιγουριάς;
Το πάθος. Η οργή, για την μοίρα του Φωτός.
Σάς παραπέμπω στα λόγια του Ντύλαν Τόμας που μετέφρασα πριν από καιρό:
Κι αν στο Σκοτάδι υποκλίνονται στο τέλος οι Σοφοί
γιατί τα λόγια δεν τού κέντησαν καμμία φωταχτίδα
δεν παραδίνονται απαλοί στην καλή νύχτα αυτή...
Καλό απόγευμα
Μα η ουσία του έγκειται στο γεγονός ότι υπάρχει μέτρο σύγκρισης. Υπάρχει το Σκότος. Στην αντίθετη περίπτωση οι ακροβασίες θα είχαν άλλη κατεύθυνση και διαφορετικό αποδέκτη.
Τα φιλιά μου.
ΥΣ. Με το "σκληρό" που δεν στάθηκε στο ύψος των καταστάσεων τι έγινε;
Αν δείτε την πρώτη προκήρυξη της αντιστασιακής οργάνωσης "Λευκό Ρόδο", εκεί, τα μέλη τςη κάνουν επίκληση στον Γκαίτε και ρωτούν τους συμπατριώτες τους πώς είναι δυνατόν οι συμπολίτες του Γκαίτε να μην αντιστέκονται στη βαρβαρότητα.
Ετσι για κουραγιο στη παλη και το παθος το παραθετω..και συγνωμη για τη καταχρηση σημερα...
Το φως
Φανηκαν τα πανια κι αστραψε ο οριζοντας,κι εγειρε ο ηλιος να δει
κι δυση σταματησε για λιγο κι νυχτα εσκυψε κι η θαλασσα γαληνεψε περηφανη σαν μονο αυτη να ειναι
και τους καθρεφτησε ολους
πανια και ηλιους και φως και χρωματα...
Κι ολα τριγυρο μυριζαν παγανο και μολοχα
μυρωδιες σαν τειχη που κρατουν καλα
μυριζαν σκινο και μυρτια
μυρωδιες που δενουν τον τοπο καλα
μυριζαν λιβανι και μεντα
μυρωδιες που κρατουν την ψυχη καλα.
Mikrouli μου πολύ βαθύ σχόλιο, ευχαριστώ! ο ασθενής είναι ακόμα στο νοσοκομείο... Σ;(
Αθήναιε, όντως είναι ν'απορεί κανείς γι'αυτον τον λαό, με την τόσο σημαντική πνευματική παράδοση, πόσο εύκολα παρασύρθηκε στην δίνη του ναζισμού.
Χάρυβδη, πολύ όμορφο κι αισθαντικό το ποίημα, ευχαριστώ πολύ.
Καλό Σαββατόβραδο, όπου κι αν είστε, ό,τι κι αν κάνετε...
ΥΓ Δεν υπάρχει θέμα κατάχρησης, Χάρυβδη, αντίθετα όσο περισσότερος διάλογος γίνεται, τόσο το καλύτερο...
χμ...αργησα λιγο αλλα μολις περασα απο το μπλογκ σου, μαυρε γατε.
διαβαζοντας την ιστορια για τον Γκαιτε και την φωτοαναζητηση του μου ηρθαν η τελευταιες λεξεις απο το "4.48" της Κεϊν
"σας παρακαλω, ανοιξτε τις κουρτινες". ισως γιατι μοιαζουν οι εικονες... δυο νεκροι που διψουν για φως...
απο την αλλη, δεν ξερω αν το σκοταδι νικαει παντα... θα το δεχομουν μονο αν το σκοταδι ηταν (ηθελημενη) επιλογη. για μενα το σκοταδι νικαει μονο αν το επιλεξεις. για οσον καιρο παραμενει "απλα" αναγκαστικη πραγματικοτητα θα προτιμω την επιλογη του φωτος, ακομη και αν μερικες φορες το σκοταδι ειναι αναποφευκτο. αλλωστε, ποιος ειπε πως η αυθυποβολη δεν λειτουργει???
:-D
Πολλοί θα σκέφτηκαν διαβάζοντας το άρθρο μου για το "Περισσότερο Φως" και τα επανειλημμένα μου ποιήματα και κείμενα όπου υμνώ τον Ήλιο, ότι πέφτω στην παγίδα ενός ηθικολογικού δυισμού. Όμως αυτό δεν συμβαίνει, ξέρω καλά πως το Φως και το Σκοτάδι δεν είναι δυό Ακέραιοι αριθμοί, "ΜΗΔΕΝ" (σκοτάδι) και "ΕΝΑ" (φως), ώστε να έχεις μόνο δύο πιθανές στάσεις, "καλή" και "κακή", και έτερον ουδέν. Το Φως και το Σκοτάδι είναι τα δύο απροσπέλαστα άκρα μιάς κλίμακας με αμέτρητες διαβαθμίσεις και άπειρα χρώματα.... Κανείς μας δεν ανήκει απόλυτα στο φως ή στο σκοτάδι, όλοι βρισκόμαστε κάπου ανάμεσα και κινούμαστε ανάμεσα σε αυτά τα δύο άκρα. Διαλέγω χωρίς κανέναν δισταγμό το φως, προσπαθώ να κατευθύνομαι προς τα εκεί, κόντρα στο ρεύμα, να το φτάσω αποκλείεται, αλλά ξέροντας ότι το σκοτάδι καραδοκεί, και ότι κατά πάσα πιθανότητα στο τέλος θα νικήσει. Κάποιες στιγμές παρασύροαμια πό το ρεύμα και ρέπω προς το σκοτάδι, γίνομαι κι εγώ σκοτάδι, αλλά θέλω να πιστέυω πως είναι οι εξαιρέσεις και όχι ο κανόνας... Αν όμως είχαμε βέβαιη τη νίκη, αν το ρεύμα μάς πήγαινε άνετα, χωρίς καμμιά προσπάθεια, προς το φως, τι αξία θα είχε ο αγώνας;
Είδες και το ποίημα του Dylan Thomas? Το βρίσκω συγκλονιστικό...
Καλό βράδυ mein freund
Σ;)
συμφωνω, και μαλλον δε θα μπορουσα να εκφρασω καλυτερα απο σενα οσα γραφεις... δε νομιζω πως τιθεται θεμα δυϊσμου, καθως, οπως λες, δε λειτουργουμε σε δυαδικο συστημα σαν τα pc-ια :-D. και, αλλωστε, οι διαβαθμισεις και οι αποχρωσεις εχουν πολυ περισσοτερο ενδιαφερον απο το βαρετο ασπρο-μαυρο... απλα, για ολους μας υπαρχουν στιγμες που ειμαστε στις "μαυρες" μας οποτε ο πλεον ορατος και ευδιακριτος στοχος ειναι το φως.
το ποιημα του Τομας το ειχα διαβασει παλιοτερα στο πρωτοτυπο, (οταν διαβασα και το "Κατω απο το Γαλατοδασος") αλλα δυστυχως η ρημαδομνημη κρατησε μονο τον τιτλο του "do not go gentle into that good night", μαλλον λογω δυσκολιας στη γλωσσα, και ελλειψη μεταφρασης. τωρα ομως που διαβαζω τη μεταφραση σου αισθανομαι πολυ περισσοτερα και κατανοω ακομα καλυτερα. να 'σαι καλα!
Είναι στο ίδιο ποίημα, μάλλον (του Ντύλαν Τόμας, "do not go gentle into that good night" - και, ίσως, το τέλος του):
Mη φύγεις αθόρυβα μέσα στην καλή νύχτα.
Πρέπει να φωνάζεις για να μη λείψει το φως.
Γιατί να αντιπαλεύουν το φως με το σκοτάδι;
Δοκιμάζω να βρίσκω ερωτήσεις στον άνεμο... Blowing in the wind...
Παρεμπιπτόντως, για να μην ξεχνιόμαστε - και οπωσδήποτε σημειωτ(έ)ον:
Δεν γεννάει τέρατα ο ύπνος της λογικής, αλλά ο άγρυπνος ορθολογισμός (βλέπε το απόλυτ politically correct της υπερδύναμης.
(Σ' ευχαριστώ και για τον Έριχ ΜΑΡΙΑ Ρίλκε!)
Παραδρομή: ποιον να είχα κατά νου απ' την 'περασμένη' ζωή στη Γερμανία; (Ξέρω!)
Ράινερ, λοιπόν, ο Ρίλκε - και ΜΑΡΙΑ οπωσδήποτε!:)
Επί τη ευκαιρία: έχετε διαβάσει τη "Μαίρη" του;;;
Δεν το πιστεύω - κι άλλη παραδρομή - επίτηδες το κάνω;!;!;!;
Η "Μαίρη"* είναι του Βλαντιμίρ Ναμπόκωφ (σκόπευα ν' ανεβάσω αυτές τις μέρες κάτι σχετικό στο ποστ μου)... (Η ζέστη φταίει;-)
Παραμένει, πάντως, μια εξαιρετική νουβέλα*!
Θ' αργήσω να σου... ξαναπιάσω χώρο - συγνώμη για την κατάχρηση :\
Δημοσίευση σχολίου