ΤΟ ΔΗΠΕΘΕ, ΤΟ ΔΙΚΑΤΣΑ, ΤΟ ΠΕΠΑΓΝΥ, ΟΙ ΜΙΚΡΟΙ ΕΞΕΡΕΥΝΗΤΕΣ, ΚΑΙ ΤΟ ΚΑΚΟ ΣΥΝΑΠΑΝΤΗΜΑ

Όταν ήμουν παιδί, στο χωριό μου την Βρύση υπήρχε μια ημι-επαγγελματική (επιχορηγούμενη) θεατρική ομάδα που λεγόταν «Μακεδονικό Θέατρο». Είχε μια πολύ αξιόλογη καλλιτεχνική παρουσία, θα μού πεις ήσουν παιδί, πού το ξέρεις, ναι κύριε, ήμουν παιδί, αλλά παιδί με θεατρική παιδεία! Είχα δει πριν τα δέκα μου, εκτός από την Ντενεκεδούπολη της Ευγενίας Φακίνου, την Τάνια Τσανακλίδου στο «Σπουργιτάκι» (η ζωή της Πιάφ), την Αλίκη στο «Καμπαρέ», το Jesus Christ Superstar, ακόμη και τον Κατράκη να παίζει “Da” είχα δει! Ήμουν παιδί τους χαλεπούς εκείνους καιρούς που όλα τα έσκιαζε η φοβέρα και τα πλάκωνε η σκλαβιά, δηλαδή πριν την ΑΛΛΑΓΗ, αλλά, ψαγμένο παιδί!

Όταν ήρθε λοιπόν με το καλό (;) η Αλλαγή, τα άλλαξε όλα, όπως το λέει άλλωστε και η λέξη. Έτσι, το Μακεδονικό Θέατρο μετετράπη σε ΔΗΠΕΘΕ Βρύσης, Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο. Ποιά η διαφορά;;;; Τεράστια…

Σε αντίθεση με το Μακεδονικό Θέατρο, που ήταν μια ντόπια αντιδραστική ενσάρκωση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας και του καπιταλισμού, και που αγωνίζονταν να επιβιώσει, το ΔΗΠΕΘΕ ήταν ΔΗΜΟΤΙΚΗ «επιχείρηση πολιτισμού», με άπειρους Δημοτικούς πόρους. Αρχηγός ήταν ο ίδιος ο Δήμαρχος (άξιο τέκνο της Αλλαγής κι αυτός), που ανέβαζε και κατέβαζε τελείως δημοκρατικά όχι μόνο το προεδρείο και τα μέλη του ΔΣ του Θεάτρου, αλλά και ηθοποιούς, σκηνοθέτες, τεχνικούς, σκηνογράφους, γενικώς έκανε απόλυτο κουμάντο, αλλά κουμάντο Δημοκρατικό, Προοδευτικό, και Δημοτικό, όχι σαν εκείνο το πριν, που οι ιδιώτες έκαναν ό,τι τους κατέβαινε.

Έτσι έγινε και αξιώθηκα κι εγώ στην Δευτέρα γυμνασίου να δω στο χωριό μου την «Όπερα της Πεντάρας» του Μπρεχτ. Βέβαια το Μακεδονικό Θέατρο έπαιζε τέτοια έργα, αλλά όχι με το απαράμιλλο στυλ που έφεραν οι σκηνοθέτες από την Αθήνα, οι ηθοποιοί από την Αθήνα, οι καλλιτεχνικοί διευθυντές από την Αθήνα, οι από την Αθήνα γενικώς. Στην πορεία σιγά σιγά εξαφανίστηκαν οι ντόπιοι ηθοποιοί από το χωριό, κι έσβησε έτσι όχι μόνο ένα αξιόλογο φυτώριο θεατρανθρώπων, αλλά και μια μεταπολιτευτική θεατρική παράδοση κάμποσων χρόνων. Μαζί εξαφανίστηκαν όμως και οι θεατές, γιατί, καταλαβαίνετε, οι Αθηναίοι θεατράνθρωποι που θα καταδέχονταν να παρεπιδημήσουν στο χωριό μου δεν ήταν και οι πιο αξιόλογοι, για να μην μιλήσουμε και για αξιοκρατία στην επιλογή και των προθύμων και πεθάνω από τα γέλια, όχι ότι δεν υπήρξαν και αρκετές φωτεινές εξαιρέσεις του κανόνα. Μετά λοιπόν τα πρώτα ενθουσιώδη χρόνια όπου έπεσαν πολλά Δημοτικά λεφτά, και έγιναν ομολογουμένως εντυπωσιακές παραγωγές, η ποιότητα των παραστάσεων του ΔΗΠΕΘΕ που είχα την ατυχία να δω εκφυλίστηκε σε μέτρια έως τραγική. Για να μην μιλήσουμε για το ρεπερτόριο εκείνων των χρόνων του '80, που μπορεί επιεικώς να χαρακτηριστεί ως «περίεργο», με δύσκολα έργα και επιπλέον κακοπαιγμένα, την ώρα που οι συγχωριανοί μου δεν είχαν ιδέα από τα πιο βασικά έργα του διεθνούς και (αρχαιο)ελληνικού ρεπερτορίου…. Σαν αποτέλεσμα, οι θεατές που κάποτε γέμιζαν ασφυκτικά την μικρή αίθουσα της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών (πώς δεν την μετονόμασαν κι αυτήν, σε «ΣΤΕΓΡΑΚΑΙΤΕ» ας πούμε) άρχισαν πιά να μετριούνται στα δάχτυλα. Οι παραστάσεις με άδεια αίθουσα δεν έδιναν, μόνο έπαιρναν. ΚΑΙ οικονομικά λοιπόν, το ΔΗΠΕΘΕ ήταν άστα να πάνε. Μιλάω για τις δεκαετίες του '80 και του '90, τώρα δεν ξέρω πως είναι τα πράγματα, κάπου κάπου βλέπω αξιόλογες παραγωγές.

Αυτό όμως που σίγουρα έμεινε από τότε, και είναι και το πιο ωραίο απ’όλα, είναι το όνομα. Ανεπανάληπτο. «Δηπεθέ» ανακράζεις, και γεμίζει το στόμα σου ομορφιά. Και γέμισε ο κόσμος ΔΗΠΕΘΕ. Όχι πιά «Θεσσαλικό Θέατρο», «Μακεδονικό Θέατρο», «Θέατρο τάδε» και «Θέατρο Δείνα». ΔΗΠΕΘΕ από δω, ΔΗΠΕΘΕ από κει, ΔΗΠΕΘΕ και παραπέρα. Όπως λέμε ΙΚΑ, στο πιο καλλιτεχνικό.
(*Νομίζω το Θεσσαλικό Θέατρο, αν και ΔΗΠΕΘΕ, διατήρησε το όνομά του)

Η εμμονή αυτή με τις αλαμπουρνέζικες ακροστιχίδες χτύπησε την δεκαετία του 80 κάθε πλευρά της νεοελληνικής δημόσιας ζωής. Εκεί που οι ακροστιχίδες ήταν λίγες και συνήθως σύντομες, όπως ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΜΑΤ, ξαφνικά γέμισε ο τόπος, λες και κάποιος μανιακός ηδονίζονταν να δημιουργεί όλο και πιο κακόηχες ακροστιχίδες. ΔΗΠΕΘΕ, ΔΕΥΑΒ, ΔΕΤΟΠΟΚΑ (Δημοτική Επιχείρηση… Πολιτισμού!!!!!!), ΔΙΚΑΤΣΑ, ΑΣΕΠ, ΚΕΣΥ, ΠΕΠΑΓΝΗ, ΓΝΝΒ, ΣΔΟΕ, ΣΚΕΥΟΠΝΥ, ΕΠΛΒ (το σχολείο μου!), ΥΠΠΟ, ΟΜΜΑ, ΚΟΕΜ, ΤΑΠ, ΚΣΟΤ, ΥΠΕΠΘ (Τρίτσης!), ΥΠΕΧΩΔΕ (πάλι Τρίτσης! Λες αυτός να ήταν η ρίζα του κακού;), ΔΟΥ, ΓΓΠΣ, ΕΔΕΛ, ΟΠΕ –ΕΛΚΕ – ΚΕΠΕ – ΟΠΣ (μη με ρωτάτε από ποιόν πλανήτη είναι όλα αυτά, τα βρήκα στο site του υπουργείου οικονομικών), ΚΥΣΕΑ, ΓΕΕΘΑ, ΟΚΑΝΑ – ΚΕΘΕΑ (εδώ ίσως υπάρχει κίνητρο αποσιώπησης και όχι συντομίας), ΚΕΠ, ΔΕΠΑΝΟΜ, ΙΕΚ – ΤΕΕ – ΟΑΕΔ (με χρονολογική σειρά εγγραφής ...μελών), έως και τα ρουά-ΜΑΤ έγιναν ΜΕΑ, άλλο τα Α-ΜΕΑ… Μιλάμε για χιλιάδες αλαμπουρνέζικες ακροστιχίδες, σαν ακρίδες, παντού, κάναμε ακόμα κι εξαγωγές (FYROM….)

Σε κάποιες ιστορίες με τα ανηψάκια του Ντόναλντ, του Μικρούς Εξερευνητές (είναι κάτι σαν τους προσκόπους), ο αείμνηστος Καρλ Μπαρξ, σατιρίζοντας την ανθρώπινη ματαιοδοξία, κατεβάζει από το μυαλό του κάποιους δήθεν τιμητικούς τίτλους και διακρίσεις που αναλύονται σε ακροστιχίδες, όπως K.I.N.G. (Knightly Intrepid Natatorial Guardian) and S.S.S.S.a.S.o.S.S. (Supremely Sagacious Spoor Sniffer and Saver of Stranded Souls) – δύσκολη η δουλειά του μεταφραστή σε τέτοιες περιπτώσεις! (έψαξα αλλα΄δεν βρήκα φωτογραφία, αν κάποιος έχει ας μού στείλει)
Βέβαια η λογική των ευφυών και δηκτικών ακροστιχίδων του τετραπέρατου Θείου Καρλ είναι αντίστροφη από την λογική των Ελλήνων συναδέλφων του ακροστιχοπλόκων. Αυτός ξεκινά από μια εύηχη ή εντυπωσιακή λέξη και την αναλύει σε αστείες πολυλογίες. Τα δικά μας ξεφτέρια ξεκινούν από όμορφες και εντυπωσιακές πολυλογίες και φτιάχνουν γελοίες ακροστιχίδες.

Μην θεωρήσετε ότι είμαι κανένας παράξενος και γκρινιάρης εστέτ. Πρέπει να διευκρινίσω ότι έγραψα αυτό το σχόλιο όχι τόσο γιατί με ενοχλούσαν και με ενοχλούν αισθητικά οι κακόηχες ακροστιχίδες, θα μπορούσα πανεύκολα να τις ξεπεράσω, αν υπήρχε κάποιο θετικό ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ σε αυτές και σε αυτά που κρύβουν από πίσω τους. Αλλά τα μεγάλα ακροστιχο-λόγια συνοδεύονταν κα συνοδεύονται από απουσία κάθε ουσιαστικού περιεχομένου. Όταν σκέφτεσαι ας πούμε ότι ΣΚΕΥΟΠΝΙ σημαίνει κάτι σαν υψηλό συμβούλιο επιλογής προσωπικού, δηλαδή περιγράφει δήθεν έναν θεσμό ΑΞΙΟΚΡΑΤΙΑΣ, και ότι συμβαίνουν (έχω δει ο ίδιος) σημεία και τέρατα στις επιλογές του, για τις οποίες τα αξιοκρατικά κριτήρια δεν παίζουν απολύτως κανέναν ρόλο, αν σκεφτείς ότι ΣΔΟΕ σημαίνει «Σώμα Διώξεως Οικονομικού Εγκλήματος», και ότι πριν από λίγο καιρό τα παλικάρια αυτά εκβίασαν έναν φίλο μου τσεπώνοντας μερικές χιλιάδες ευρώ για πάρτη τους, τι άλλο πρέπει να σας εξηγήσω για να καταλάβετε την απέχθειά μου για τις ακροστιχίδες;;;;;;;;

Και τώρα ένας γρίφος για το ΠΣΚ, προσφορά του καταστήματος. Επειδή ήσασταν Κ.Κ.Η.Π. (Καλά Και Ήσυχα Παιδιά) σας έχω κάτι εύκολο: Ι.Ε.Ν.Θ.Υ.Α.Ε. Άντε, επειδή είστε Π.Κ.Κ.Η.Π, (πολύ κτλ), πάρτε και ένα ακόμη: Σ.Δ.Ι.Τ. Θέλετε και τρίτο; ΣΑΜ! Μη γελάτε, δεν είναι αστείο.

Όποιος τα βρει κερδίζει Μ.Μ.Μ. (Μια Μαστίχα Μασημένη)

Για όποιον έχει κουράγιο να διαβάσει, έκανα μια μικρή έρευνα και βρήκα σχετικά με το θέμα:

ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΒΟΥΛΕΥΤΗ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΚΤΕΝΑ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ, 6/10/2003
από το www.pasok.gr

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΤΕΝΑΣ: Κύριε Πρόεδρε, θέλω να κάνω μερικές παρατηρήσεις γραμματικής και συντακτικού. Και αυτό, διότι το παρόν νομοσχέδιο, είναι νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας, που φαντάζομαι, έχει την ευθύνη της γνώσης μας στα σχολεία.
Δεν καταλαβαίνω, λοιπόν, πώς είναι δυνατόν νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας να έχει μια γλώσσα η οποία είναι μάλλον ελληνοαλβανική. Αναφέρομαι στο άρθρο 8, όπου στην παράγραφο 12 στο α' και β΄ για παράδειγμα, για πρώτη φορά συναντάται η εξής διατύπωση: "Η ΟΣΚ Α.Ε". Το "Η" είναι φαντάζομαι γένους θηλυκού. Η επόμενη λέξη "ΟΣΚ" είναι ο Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων. Πώς μπορεί να συντάσσεται άρθρο θηλυκό με γένος αρσενικό;
Εάν δεν αναλύσει κανείς τα αρχικά γράμματα, ακούγεται ως ένας περίεργος ήχος. "Η ΟΣΚ Α.Ε"! Αυτό λέει ελληνικά τίποτα;
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ: (Παναγιώτης Σγουρίδης): Είδατε τι συμβαίνει με τις ακροστιχίδες, κύριε Κτενά; Πρέπει να πάψουμε να τις χρησιμοποιούμε.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΤΕΝΑΣ: Αυτά δεν είναι ακροστιχίδες. Καθόλου δεν είναι ακροστιχίδες. Δεν είναι τίποτα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Παναγιώτης Σγουρίδης): Είναι τα αρχικά. Πρέπει, λοιπόν, να γράφουμε ολογράφως τις λέξεις.
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΤΕΝΑΣ: Πέραν αυτού, τι μας χρειάζεται στον χαρακτηρισμού του Οργανισμό Σχολικών Κτιρίων η προσθήκη "Ανώνυμος Εταιρεία"; Για ποιο λόγο μπαίνει; Ο Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων είναι ο Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων. Μπορεί να είναι ανώνυμος εταιρεία, μπορεί να είναι κρατική, μπορεί να είναι δεν ξέρω τι άλλο. Ας μην καταστεί και δυσώνυμος, γιατί εάν συντάσσεται αυτός ο Οργανισμός με το άρθρο "η" το θηλυκό, τελικά φοβάμαι ότι θα καταλήξει δυσώνυμος. Αυτό αναφέρεται συνεχώς σε όλο το άρθρο 18. " Η ΟΣΚ Α.Ε..", "Η ΟΣΚ Α.Ε..".
Προσέτρεξα, λοιπόν, στις γνώσεις φιλολόγων, για να διαβεβαιωθώ εάν τα λίγα δικά μου γράμματα τα ελληνικά είναι σωστά ή είναι αυτά του νομοσχεδίου. …
Δεν χρειάζεται, φαντάζομαι, να αναφέρω κάποιους χαρακτηρισμούς που μου εξέφρασαν για αυτή τη σύνταξη της ελληνικής γλώσσας. Δεν χρειάζεται! Εν πάση περιπτώσει, αφού εμείς εδώ νομοθετούμε και το εισηγούμενο νομοθέτημα είναι του Υπουργείου Παιδείας, του αρμοδίου και υπεύθυνου για τη διδασκαλία της ελληνικής γλώσσας στα σχολεία μας, ας διορθωθεί αυτή η παρατυπία. Είτε να φύγει το θηλυκό άρθρο και να γίνει αρσενικό, δηλαδή "Ο Οργανισμός Σχολικών Κτιριών-Α.Ε", ή να φύγει το "Α.Ε" ή να αρχίζουμε με το "Η Ανώνυμος Εταιρεία Οργανισμός Σχολικών Κτιρίων".
Δεν μπορεί σε νομοθετήματα του Υπουργείου Παιδείας να μην υπάρχει ελληνική γλώσσα ορθά γραμμένη!
Ευχαριστώ πολύ.

ΑΛΛΕΣ ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΦΛΩΡΙΔΗΣ (Υφυπουργός Πολιτισμού): Κύριε Πρόεδρε, θα κάνω μια διευκρίνιση τώρα και θα απαντήσω συνολικά αργότερα.
Είναι αλήθεια ότι στην αρχική μας διατύπωση είχαμε τη φράση "εν μέρει και για ορισμένο χρόνο". Αυτή, μετά την αναδιατύπωση που έκανε η ΚΕΝΕ, όντως δεν συμπεριελήφθη.
ΠΡΟΕΔΡΟΣ (Απόστολος Κακλαμάνης): Η ΚΕΝΕ είναι η Κεντρική Νομοπαρασκευαστική Επιτροπή. 'Ομως οι ακροστιχίδες μας καταδιώκουν.

ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): Δεύτερη είναι η με αριθμό 583/7.2.2001 επίκαιρη ερώτηση του Βουλευτή της Νέας Δημοκρατίας κ. Χρήστου Ζώη προς τον Υπουργό Εθνικής 'Αμυνας σχετικώς (....)
Η επίκαιρη ερώτηση του κ. Ζώη έχει ως εξής:
"Σύμφωνα με πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας τα
χρησιμοποιηθέντα οχήματα της ελληνικής δύναμης Κοσόβου καταλήγουν στο 303 πεδίο βολής στη Λάρισα είτε για ανακατασκευή είτε για..."
ΧΡΗΣΤΟΣ ΖΩΗΣ: Είναι ΠΕΒ, είναι μονάδα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Κωνσταντίνος Γείτονας): 'Ετσι έχουν γράψει εδώ οι
υπηρεσίες. Βλέπετε οι ακροστιχίδες παρασύρουν όλους. Γι' αυτό καλύτερα να τα γράφετε ολογράφως. Το έχουν μεταφράσει οι υπηρεσίες ως πεδίο βολής. Είναι μονάδα.

(από αγόρευση του Βουλευτή Π.Σγουρίδη)
...Άλλοι πάλι διαμαρτύρονταν ότι η προηγούμενη φουρνιά αυτών που αποφοίτησαν από το πανεπιστήμιο του εξωτερικού, όπου και αυτοί έχουν φοιτήσει, αναγνωρίστηκε αμέσως, ενώ αυτούς τους στέλνουν να δώσουν μαθήματα για δύο χρόνια. Ποια ήταν η μόνιμη επωδός τους; «Επιτέλους, τι θα γίνει με το ΔΙΚΑΤΣΑ;».
Αν τα τελευταία είκοσι χρόνια κάναμε μία δημοσκόπηση ποια από τις ακροστιχίδες είναι πιο μισητή -ΤΕΒΕ, ΟΤΕ, ΔΕΗ, ΙΚΑ, ΔΙΚΑΤΣΑ- είναι βέβαιο ότι η ακροστιχίδα που θα έβγαινε πιο μισητή στην κοινωνία θα ήταν το ΔΙΚΑΤΣΑ. Και μόνο η αλλαγή της επωνυμίας, χωρίς να αλλάξει δομή, θα επέφερε ανακούφιση.