23 Απρ 2007

23 ΑΠΡΙΛΙΟΥ, ΤΟΥ ΑΗ-ΓΙΩΡΓΗ, EDERLEZI, DJURDJEVDAN: Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΔΡΑΚΩΝ, Ο ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΤΗΝ ΑΝΟΙΞΗΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΡΩΤΑ

.

23 Απριλίου σήμερα, του Αη Γιώργη. Η γιορτή της Άνοιξης, της αναγέννησης της φύσης, του έρωτα. Η γιορτή των γεωργών, των βοσκών, η γιορτή της έναρξης των γεωργικών εργασιών, η γιορτή της νίκης του Φωτός ενάντια στο Σκοτάδι.


Εκτός από τον Αη-Γιώργη τον Τροπαιοφόρο και Μεγαλομάρτυρα και όλους τους Γιώργηδες, δηλαδή τη μισή Ελλάδα, σήμερα γιορτάζουν και ο αρχαίοι ήρωες Βελ(λ)ερεφόντης και Περσέας. Ο Βελ(λ)ερεφόντης σκότωσε το μυθικό τέρας Χίμαιρα, καβάλα στον Πήγασο, το φτερωτό άλογο της Αθηνάς - ερωτική πλεκτάνη ήταν η αφορμή. Ο Περσέας, γιός του Δία και της Δανάης, και πάλι καβάλα στον Πήγασο, σκότωσε τον Δράκοντα για να σώσει την πριγκήπισσα Ανδρομέδα, που ο πατέρας της ο βασιλιάς της Αιθιοπίας Κηφέας την είχε δέσει στα βράχια δίπλα στη θάλασσα για να τη φάει το φοβερό τέρας Δράκων (ή Κήτος ) και να εξευμενιστεί ο Ποσειδών. Τον Δράκοντα τον είχε στείλει ο Ποσειδώνας να ρημάξει τη χώρα, σαν τιμωρία επειδή η μητέρα της Ανδρομέδας η Κασσιόπεια τόλμησε να καυχηθεί ότι είναι ομορφότερη από τις Νηριίδες... μετά, έγιναν όλοι τους αστερισμοί.

Καβάλα στον Πήγασο, ο Βελλερεφόντης σκοτώνει την Χίμαιρα
κυλίκιο του 40υ αι. π.Χ. από την Κάτω Ιταλία

Γιορτάζει όμως σήμερα και ο κακομοίρης ο Δεξίλεως, παλικαράκι είκοσι χρονών από την Αθήνα, που σκοτώθηκε το 394 π.Χ., κατά τον κορινθιακό πόλεμο.... Τάφηκε στον Κεραμεικό της Αθήνας, όπου βρίσκεται και η εκπληκτική αυτή επιτύμβια στήλη (εκπληκτική, εκτός των άλλων, και για την ομοιότητά της με τις εικόνες του Αη-Γιώργη - πήγατε ποτέ να τη δείτε από κοντά;;;;)
«Δεξιλέως Λυσανίο Θορίκιος - Εγένετο επί Τεισάνδρο άρχοντος -
Απέθανεν επ' Ευβουλίδο - εγ Κορίνθωι των πέντε ιππέων»


Κι από το πρώτο μάρμαρο κι από το πρώτο μνήμα
ακούω φωνή που χύνεται κι ακούω φωνή που λέει:
- Εμέ Δεξίλεο με λένε. Εγώ είμαι της Αθήνας
το λατρεμένο το παιδί, τ' αγένειο παλληκάρι.
Κωστής Παλαμάς

Ο Αη Γιώργης τώρα, ο Άη-Δρουγγάρης του Νίκου Γκάτσου, πριν μαρτυρήσει ηρωικά για την πίστη του και γίνει μεγαλομάρτυρας και άγιος, ήταν υψηλόβαθμος αξιωματικός στο στρατό του χριστιανοφάγου αυτοκράτορα Διοκλητιανού - Χιλίαρχος και μετέπειτα Κόμης, ευνοούμενος του ίδιου του Αυτοκράτορα. Όταν ο Διοκλητιανός αποφάσισε να τσακίσει τους χριστιανούς, ο Καππαδόκας στην καταγωγή Γεώργιος τόλμησε να αντιταχθεί, και το πλήρωσε με τον μαρτυρικό του θάνατο. Είναι ένας από τους μεγαλύτερους αγίους του χριστιανισμού, προστάτης του στρατού (σαν στρατιωτικός που ήταν), της φύσης, της γεωργίας, και τού έρωτα. Την τελευταία του αρμοδιότητα προφανώς της κληρονόμησε από τον Περσέα: ποιά νομίζετε ότι είναι η Πριγκηποπούλα στο βάθος, σε όλες τις εικόνες του Αη Γιώργη; Ναι, είναι η Ανδρομέδα...

Ο Άγιος Γεώργιος τιμάται ιδιαίτερα στην Μεγάλη Βρεττανία, όπου είναι ο "προστάτης" της αγγλικής βασιλικής οικογένειας, γι αυτό κι εμφανίζεται πάνω σε πολλούς βρεττανικούς θυρεούς, στα χαρτονομίσματα και στις παλιές χρυσές λίρες. Τιμάται επίσης ιδιαίτερα στα Βαλκάνια και στην Ανατολή, από χριστιανούς και μουσουλμάνους. Ακόμα και οι Τούρκοι τιμούν ιδιαίτερα τον Αη Γιώργη, και στη γιορτή του κατακλύζουν τις εκκλησιές του, ανάβοντας κεριά (ναι, οι μουσουλμάνοι) και γεμίζοντας τον τόπο κορδελάκια κι ερωτικά τάματα. Στην τέως Γιουγκοσλαβία η γιορτή του Αη Γιώργη λέγεται Djurdjev-dan, και είναι πολύ μεγάλη γιορτή.

Εκείνοι όμως που έχουν ανάγει τη γιορτή του Αη-Γιώργη σε εθνική γιορτή, είναι οι Ρομ, οι τσιγγάνοι, οι γύφτοι, ντε! Σήμερα του Αη Γιώργη, 23 Απριλίου, γιορτάζουν κάτι σαν Πρωτομαγιά μαζί με Πάσχα και Αγίου Βαλεντίνου μαζί. Στη γλώσσα τους o Αη Γιώργης λέγεται Ederlezi, όπως μάθαμε όλοι μας από τον Καιρό των Τσιγγάνων του Κουστουρίτσα, με το ομώνυμο κομμάτι του Μπρέγκοβιτς....

Χρόνια πολλά, Γιώργηδες και Τσιγγάνοι όλου του κόσμου!
.

8 σχόλια:

Sissi Soko είπε...

δράκος σκωτάδι - άνοιξη φως.
Η εναντιότητα συνέχει τον κόσμο...
Χρόνια σου πολλά!

elafini είπε...

όταν ήμουν παιδάκι, όνειρό μου ήταν να αποκτήσω έναν Πήγασο..μετά διάβασα την ιστορία του Βελλερεφόντη και τον μίσησα θανάσιμα (αφού είχε κλέψει το άλογό μου)..τον Δεξίλεο δεν τον ήξερα, αλλά πράγματι, φοβερή ομοιότητα στην απεικόνιση..οι μετέπειτα αγιογράφοι μάλλον έκλεψαν αρκετά στοιχεία..από όλες τις ιστορίες πάντως θα κρατήσω την τσιγγάνικη γιορτή του έρωτα, της άνοιξης και του φωτός..

υ.γ. θα εκπλαγώ?

Unknown είπε...

Ο Δεξίλεως είναι ο Αη-Δημήτρης, όχι ο Αη-Γιώργης (ο οποίος παρεμπιπτόντως σκότωσε τον κροκόδειλο της Λακόστ, αλλιώς θα ΄πρεπε να 'χω άλλο avatar!)

Φυσικά οι Έλληνες γίναν ...ιμιτασιόν χριστιανοί. Ό,τι θεό και ήρωα είχαν και δεν είχαν τους έκαναν Αγίους!

Juanita La Quejica είπε...

Γιορτή των Γιώργηδων και των Τσιγγάνων λοιπόν.
Χρόνια Πολλά (που τα είπαμε και πιο κάτω) σε όσους έχουν το όνομα ή νοιώθουν ότι έχουν την "χάρη".

Juanita La Quejica είπε...

http://romani.kfunigraz.ac.at/rombase/cgi-bin/art.cgi?src=data/ethn/celeb/george.en.xml

http://www.sacred-texts.com/pag/gsft/gsft11.htm

http://www.svabhinava.org/IndoRoma/LjatifDemir/VasilicaSpanish.htm

http://www.geocities.com/Paris/5121/

ο δείμος του πολίτη είπε...

Λες η γιορτή του να συνδέεται με τον ερχομό της άνοιξης; Πιθανόν βέβαια (αφού στις 21 Μάρτη γιορτάζονταν η ισημερία με πασχαλινά έθιμα). Πάντως για το τέρας έχεις δίκιο, αν και αποτελεί σύνηθες αντικείμενο ηρωοποίησης του αρχαίου κόσμου (ο Οδυσσέας κάπρο κτλ) και είναι λογικό να συνδέεται με το Γεώργιο.

nosyparker είπε...

Θα κρατήσω τα κορδελάκια και τα ερωτικά τάματα, ευχαριστώ ;-)

Ανώνυμος είπε...

Got Pope, Need No Bart charliepatseas@yahoo.com Flushing NY

The Holy Father gone to Turkey to redeem and consecrate the Greeks,
so don't need no more soviet temples. Don't need no gyro blimpie Bart
when got a regular Pope without the diner attitude. My pop kept
hitting momma with a skillet on the head. Friends ended up in the
hospital after their pop beat them. Pops got drunk and ruined my
first car. Killed two cats and a dog, thrown out the window.
Neighbor drowned the canaries in ouzo, lit, ate them. Ma overdid
whip so she could give less pie. All our stuff came pilfered, with
logos. Greeks overcook all meat so no one knows is bad. Another
banned tenants flushing toilet paper. Waiters inpune sanitation
because "dirty is natural and healthy." Priests just answered "behave,
respect, tradition!" Now priest comes "no intercommunion!" Where was
he when we needed him to protect us from our crazy parents? Don't
sell me "educated Greeks" because we know all them Trojan Horse
cheated on the exams. Besides it's just TV repair school. Remember
all those jailed old disco Greeks, tax cheats to "protest" Jerome Ford
stopping the Trojan Horse in Chyprious? We can't get good jobs
because no one trusts Greeks, because of Trojan Horse. They always
faked reading Greek. That's why we borrowed regular Catholic books
instead of read Greek. Sure, we sacrifice to Greek myths three times
a year to please yiayia, and she's nun the wiser when we go to regular
Catholic Mass on Sundays when she bummed from bouzaki dances. Ain't
need no more Bart, just the regular Pope. That's why we all married
regular Catholic when we grew up. So they can trust us.